Yerel değerlerimize sahip çıkmalıyız

ads ads ads ads
26/08/2014

ads

Orhan Aydeniz Orhan Aydeniz


Son yıllarda ülkemizde yaşam koşullarının iyileşmesine paralel olarak, günlük yaşamımızda ve beslenme alışkanlıklarımızda da köklü değişiklikler olmuştur.

Geçmişte sofralarımdan eksik olmayan zeytin yağı, zeytin, harup’tan yapılan tatlılar, gappar turşusu, alıç reçeli, hamur tatlıları,paluze, köfter,porto,pekmez gibi yiyeceklere, içeceklerden de üzüm şırası, nane ve adaçayına fazla rağbet edilmiyor.Bunların yerine, artık ithal edilen çok çeşitli yiyecek ve içecekler tercih ediliyor.

Hele geçmişte okul kantinlerinde satılan ve yemiş olarak tercih edilen gınnap, mersin, meneviş (çetlenbik) , pastelli, baf sakızını artık çocuklarımızın çoğu tanımıyor bile.Çünkü piyasa, çok çeşitli çekici ambalajlı, kimyasallı,işlenmiş yemişlerle doludur.

Sonuçta beslenme tarzımızdaki değişikliğe ve yerel doğal yiyecekler ile içeceklerin soframızda azalmasına paralel olarak , ülkemizin her iki bölgesinde de, başta kanser olmak üzere, bazı hastalıkların, daha sıklıkla ortaya çıktığı görülüyor.

Kuşkusuz bilimsel bir araştırma yapılmadan Kıbrıs’ta görünme sıklığı artan hastalıkların nedenlerini söylemek doğru değildir.Ancak beslenme tercih ve biçimlerinin, özellikle işlenmiş ve yabancı kimyasal maddeleri içeren yiyecekler ile içeceklerin bazı hastalıkları tetiklediği biliniyor.

Yaşam tarzımıza paralel olarak beslenmemizde de bir takım değişiklikler ortaya çıkması normaldir.Örneğin, yaşanan dönemde hanımların da çalışması nedeniyle, kolay hazırlanan ve işlenmiş yemekler tercih edilmesi kaçınılmazdır.

Fakat her şeye rağmen, yerel beslenme şeklimizden tamamen kopmamamız ve geçmişte sofralarımızı süsleyen yiyeceklerden vazgeçmememiz isabetli olacaktır.

Zaten bilimsel araştırma sonuçları da, Akdeniz beslenme şeklinin, sağlık bakımından oldukça avantajlı olduğunu gösteriyor.

Özellikle geçmişte tüm yemeklerin hazırlanmasında kullanılan ve halen sadece salatalarda yediğimiz zeytin yağının, çok şifalı özelliklere sahip olduğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır.100 gram zeytin yağında 73 gr tekli doymuş, 11 gr çoklu doymuş asit 14 gram da doymamış ait bulunması, diğer yağlar içinde tercih edilmesine sebep olmaktadır. Yalnız diğer yağlara göre daha az doymuş asit içermesine rağmen, kalp damar rahatsızlığı olanlar için, zeytin yağı yine de zararlı olabilmektedir.

Geçmişte sofralarımızda çok görülen, kahvaltıda ve tatlıların hazırlanmasında kullanılan harup şurubu yani pekmezin de insan sağlığı bakımından çok yararlı olduğu kanıtlanmıştır.Bağışıklığı güçlendirdiği,akciğer kanserinden korunma bakımından çok yararlı olduğu, alerjik bronşit ve nefes darlığı hastalıklarına karşı etken madde içerdiği biliniyor.

Zaten,KKTC’de odunundan yararlanmak için katledilen harup ağaçlarının meyvesi, halen çağdaş ülkelerde ilaç ve yiyecek endüstrisinde kullanılmaktadır.

İçecek olarak geçmişte çok tercih ettiğimiz limonatanın hazırlanmasında kullanılan limon’un da, en güçlü mikrop öldürücü etkiye sahip olduğu saptanmıştır.

Sofralarımızda turşu olarak geçmişte eksik olmayan, fakat yaşanan dönemde artık bir çoğumuzun tercih etmediği gappar, şifalı niteliklerinden dolayı batılı ülkelerde çok büyük rağbet görmektedir.

İspanya’nın Avrupa ülkelerine yılda 16 milyar Euro değerinde gapar ihraç etmesi, verilen önemin büyüklüğünü ortaya koyuyor.

Bilimsel araştırmalara göre ,bir çok yararlı ve şifalı özellikleri yanında son zamanlarda gaparın kanser önleyici ve iyileştirici etkiye sahip olduğu bilinen, izotiyosiyanat adındaki kimyasal maddeden en çok içeren bitkidir.

Gappar bitkisinde %40 metil izotiyosiyanat,% 21 izopropil izotiyosiyanat ve % 6 butil izotiyosiyanat vardır.

İzotiyosiyanat maddesi; sebzeler çiğnendiği,doğrandığı ve sindirildiği zaman ortaya çıkmaktadır.

Ülkemizde bazı kişiler, dışa açılmayı, geçmişe takılıp kalmamayı sık sık dile getiriyor.Ancak zamanımızın yiyecek alışkanlığını değiştirirken, alışkanlıklarımızdan,bize özgü ve çok yararlı olduğu saptanan,yiyecek ve içeceklerden kopmamamız yararımızadır.



 

26/08/2014 12:52
Bu habere tepkiniz:
Habersiz kalmamak için Telegram kanalımıza katılın
ad
ad
TAGS: orhan aydeniz
MANŞETLER

HK Orhan Aydeniz

© 2024 Haber Kıbrıs Medya Danışmanlık ve Matbaacılık Ltd.