Yüksek Mahkeme Başkanı Şefik merak edilen soruları yanıtladı

ads ads ads ads
13/11/2017

ads
Yüksek Mahkeme Başkanı Şefik merak edilen soruları yanıtladı

Yüksek Mahkeme Başkanı Başkanı Narin Ferdi Şefik, 7 Ocak’ta yapılacak seçimlerin üstesinden geleceklerini ifade ederek tek sıkıntının seçimin zamanlaması olduğunu belirtti.

TEK SIKINTI YILBAŞI ÜSTÜ OLMASI: Şefik: 7 Ocak’ta yapılması planlanan seçim için biz hazırız. 7 Ocak’ın yegane problemi yılbaşı üstü olmasıdır. Yılbaşını kutlama bizim geleneklerimiz arasındadır ve o dönem içerisinde çalışmada biraz zorluk çekeceğizveya çalışacak eleman bulmakta zorlanacağız ama biz özveri göstererek umarım bu engelin altından da kalkacağız

24 SAAT VE FAZLASI GEREKLİ: Şefik: Seçim sonuçlarının açıklanmasının ne kadar uzayacağını tam olarak kestirmek imkansız. Kontrol süreci geçmişten daha uzun olacak. Bu nedenle en az 24 saat ve fazlası bizim için gerekli olacak. Resmi olmayan bazı sonuçların seçim gecesinin sabahına kadar verilmesini arzu ediyoruz

 BİLDİKLERİ HALDE TERCİH EDİYORLAR: Hükümetin bazı icraatlarının mahkemece ara emri ile durdurulması konusunda Şefik, “Hukukta vatandaşların yasaları bildikleri varsayılır. Yasaların meclisten çıktığı da düşünülürse mevzuatı bilerek kararları aldıkları kabul edilir. Bildikleri halde bunu yapmayı tercih ettiklerini söyleyebilirim. Bu siyasilere bir laf atma değildir. Bu bir genel ilkedir” dedi

 Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, 7 Ocak’ta yapılması planlanan erken genel seçimler için Yüksek Seçim Kurulu olarak hazır olduklarını belirtti. YSK olarak bazı çekincelerinin yapılan toplantılarla aşıldığını ifade eden Şefik, bundan sonraki süreçte özveri ile çalışarak seçimin başarılı bir şekilde gerçekleştireceklerini ifade etti.

Zaman sıkıntısı konusunda ise 7 Ocak erken genel seçiminin YSK’ya tek sıkıntı çıkaracak tarafının seçim hazırlıklarının yılbaşı üstüne denk gelmesi olacağını ifade etti. Yılbaşı üstü personel bulmakta zorluk çekeceklerini ifade eden Şefik, bunu da özveri ve fedakarlıkla çözeceklerini belirtti.

Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, erken genel seçimlerin başarılı bir şekilde yapılabilmesi için yeni Seçim Ve Halk Oylaması Yasası konusunda çeşitli bilgilendirmeler yapıldığını bunun da devam edeceğini kaydederek, vatandaşların hata yapma şansını en aza indirmek ve iradelerinin sandığa sağlıklı yansıması için çalıştıklarını söyledi.

Yüksek Mahkeme Başkanı Narin Ferdi Şefik, yeni seçim sisteminden, seçim sonuçlarının açıklanmasına, yargı sistemindeki sıkıntılardan bir çok konuda Havadis’in sorularını cevapladı.

ferd'

İşte röportaj:

 Soru: 7 Ocak’ta öyle görünüyor ki bir erken genel seçim var. Yüksek Seçim Kurulu buna hazır mı?

Şefik: Tabii ki hazır olmak görevimiz. 7 Ocak’ta da olsa başka bir tarihte de olsa biz yasanın tüm gereklerini yerine getirip seçim yapılmasına hazır olduğumuzu söyledik. Seçim tarihinin belirlenmesi konusunda Meclis Başkanı ile bir görüşmemiz oldu bu görüşmeye sayın Başbakan da katıldı. Orada ne gibi sorunlar olabileceği konusunda konuşuldu. O tarihten önce sorun olabileceğini düşündüğümüz bazı hususlar vardı onlar o toplantıda bertaraf edildi. O nedenle gerek 7 Ocak gerek 14 Ocak gerekse başka herhangi bir tarihte seçimin yapılmasına engel yoktur. Sadece ciddi bir çalışma yoğunluğu olacağı görülmektedir.

7 Ocak’ın yegane problemi yılbaşı üstü olmasıdır. Onu da biz artık mahkemede çalışan memur arkadaşlarla aşacağız.

Soru: Zaman konusunda bir sıkıntı olabileceğini düşünüyor musunuz?

Şefik: Seçim takvimi yasaya göre belirlenir.  Seçim takvimi içerisinde tüm işlemlerin yapılması gerekmektedir. Her seçimde bu sıkışıklık yaşanmaktadır. Bu seçimin tek farkı bu sürecin son kısmının yılbaşına denk gelmesidir. Yılbaşını kutlama bizim geleneklerimiz arasındadır ve o dönem içerisinde çalışmada biraz zorluk çekeceğiz. Veya çalışacak eleman bulmakta zorlanacağız ama biz özveri göstererek umarım bu engelin altından da kalkacağız.

Soru: Yeni seçim sisteminin gerçekten zor bir sistem mi? Halkın anlayamayacağı bir sistem mi bu sistem? Nasıl bir seçim sistemi ile seçimlere gidiyoruz?

Şefik: Halkın anlayamayacağı bir şey yoktur. Bu getirilen değişiklikler izah edilebilir değişikliklerdir. Zaten bizim ezeli ebedi seçim sistemimizin ne olduğu bellidir. Her defasında mühür de, mühür artı tercih de, karma da vardı. Zaten mühür vuracağınızda sadece oy vermek istediğiniz partiye mühür basar çıkarsınız. Geçmişte o ilçenin adayları o mühürden dolayı birer oy almaktaydılar şu anda ada genelinde oy kullanılacağı için bir mühür elli adaya birer oy demektir. Sadece oy alacak aday sayısı değişecek. Zorlukta herhangi bir değişiklik yok.

Mühür artı tercih de geçmişte olan bir oy verme sistemiydi o halen devam etmektedir. Geçmişte sadece o ilçenin adayları arasında tercih kullanılırdı. Tercihin kuralı aday sayısının yarısına tercih kullanırsınız. Geçmişte Lefkoşa ilçesinde oy kullanan vatandaş Lefkoşa adaylarının yarısına tercih kullanırdı. Şimdi yine aynı prensiptir. Fark şudur: Her vatandaş tüm ilçelerdeki vatandaşlara oy kullanacağı için her ilçede aday sayısının yarısına tercih kullanama hakkı olacak. Tabii her ilçede tercih yapma mecburiyeti yoktur. Tercih hakkini kullanacak olan bir vatandaş arzu ettiği partiye mühür vuracak ardından da Lefkoşa’da 16 milletvekili adayı olacak, Lefkoşa’da tercih kullanmak istediği takdirde 8 adaya tercih kullanma hakkı vardır. Az veya fazla olursa Lefkoşa’daki tercihleri geçersiz olacaktır. İkinci büyük ilçe Mağusa’dır. Mağusa’da 13 aday olacak, 13’ün yarısı altı buçuk kesirler hesaba katılmaz ve tercih sayısı 6 olarak geçerli kılınacak. Aynı işlem Girne, Güzelyurt, İskele ve Lefke için de geçerli olacak. Aday sayısının yarısı kadar adaya tercih kullanma hakkı bulunacak. Bütün ilçelerde tercih kullanma zorunluluğu yoktur. İstediği ilçelerde tercih kullanabilir. Kural da aday sayısının yarısına oy kullanmaktır. Zorluk değil işlem çoğalmıştır. Her halükarda bütün tercihlerde hata yapılsa bile mühür geçerli olacak.

Karma oy kullanmada ise bir partiden fazla partiye, veya bir parti ve bağımsıza oy verilebilecek. Geçmişte de her ilçede bu hak vardı. Bu hak 6 ilçede de her vatandaşa tanınmaktadır. Vatandaşın her ilçede en az iki partiye veya bir parti ve bir bağımsıza oy kullanma hakkı vardır. Bu ayrıca her ilçede farklı partiye de oy verme şeklinde olabilir. Buradaki kurallar biraz daha gayret isteyecek.

Lefkoşa’da karma oy kullanacak vatandaşın en az 8 ile 16 arasında oy kullanması gerekir. Mağusa’da bu rakam 6-13 arasında olacak. Vatandaşların Girne’de 5-10, İskele’de 2-5, Güzelyurt’ta 2-4 ve Lefke’de 1-2 arası adaya oy kullanmaları gerekecek. Bu rakamlardan daha az oy kullanılması halinde o ilçenin oyları geçersiz olacaktır. Yani Lefkoşa’da 8den az, Mağusa’da 6dan az, Girne’de 5den az, İskele’de 2’den az, Güzelyurt’ta ‘2den az oy kullanılması halinde o ilçenin karma oyları geçersiz olacaktır. Her ilçede karma yapmak gerekmez ancak karmada kullanılan tüm geçerli oylarının toplamının 24’ün altına düşmemesi, 50’den de fazla olmaması gerekir. Geçerli Karma oyların toplamının 24’ün altına düşmesi veya 50’den fazla olması halinde o oy pusulası tümü ile geçersiz olacaktır.

Soru: Yüksek Seçim Kurulu olarak yeni kuralların ve oy kullanma şekillerinin halka duyurulması adına ne gibi adımlar atılacak?

Şefik: Muhakkak sandık kurulu üyeleri vatandaşa oy verme esnasından nasıl oy vereceklerini izah edecek. Ancak o esnada verilecek izahat yeterli olamayacaktır. Yasaya bir tadilat yapılarak bizim herkese nerede oy vereceklerini izah eden seçmen kartı ile  birlikte nasıl oy verileceğini izah eden  bilgi formatı içeren broşür göndereceğiz. Zaten o güne kadar halkı medya yoluyla bilgilendirme yapılacak. Vatandaşın iradesinin sandığa yansıması için her şey yapılacaktır. Vatandaş paravanın arkasına geçtiği zaman eli ayağı birbirine dolanır. Bunu en aza inmesi ve vatandaşın bilinçli bir şekilde oyunu kullanması için elimizden geleni yapacağız.

 Soru: Seçim sonrasında sayım süresinin ne kadar uzun olacağını öngörüyorsunuz? Bu süre geçmiş seçimlere göre ne kadar uzayacak?

Şefik: Ne kadar uzayacağını tam olarak kestirmek imkansız. Kontrol süreci daha uzun olacak. Geçmişte tek ilçenin oyları kontrol edilir ve gece yarısı 2-3’te sonuç çıkardı.  Şu anda bu işlem tercih ve karma kullanıldığı takdirde en azından süreci  3-4 misli uzatmış olacaktır. En az 24 saat sürecin uzayacağını düşünüyoruz. Bu yasanın kullanılmasının ilk defasıdır. Daha fazla kontrol yapılması gerektiğini düşünürüm. Sandık kurulları kendi işlemlerini tamamladıktan sonra ilçe seçim kurullarına gelecekler. Burada da 2 aşamalı kontrol oluyor. İlk kabul yapan memurlar kontrol yapar, ondan sonra da ilçe seçim kurulu üyeleri kontrol yapar. Bu sürecin de uzaması kaçınılmazdır. Bu nedenle en az 24 saat ve hatta fazlası neticelerin bildirilmesinde uzama olacaktır. En erken zamanda bilgi vermeye çalışacağız. Gayri resmi  sonuçların seçim gecesinin sabahına kadar verilmesini arzu ediyoruz.

Soru: Siyasi partilerle ilgili aday belirleme süreçlerin bazı uyarılar yaptınız. Hangi andan itibaren YSK

Bu süreçlere dahil olur?

Şefik: Siyasal Partiler Yasası’nın 27. Maddesi aday belirleme ve aday sıralamasının YSK’nın denetiminde olmasını öngörür. O nedenle biz o safhada varız. Onun dışında parti üye listelerinde de YSK devrededir. Yasanın 5’inci maddesinin 3. Fıkrası “Siyasal Partiler Olağan ve Olağanüstü Genel kurullarından en az bir ay önce üye listelerini YSK’ya sunar” demektedir. KKTC gerçeği olarak bir kişinin birden fazla partiye üye olduğunu da gördük. Biz bu kişileri listelerden ayıkladık. Biz siyasi partilere aday belirleme sırasında tekrardan üye listelerini gözden geçirebileceklerini söyledik. Bildiğim kadarıyla yeniden üye listeleri geliyor. Biz bu listeleri mevcut listelere ekleyeceğiz. Aday belirleme ve sıralama toplantısı yapılacağında YSK’nın elindeki liste baz alınacaktır. Ön seçim de YSK’nın denetiminde olacaktır. YSK’nın bizzat orada olup olmayacağı ile ilgili YSK’nın bir görüşü oluşacaktır. Yasanın bize verdiği denetim görevini nasıl yerine getireceğimizi belirleyeceğiz.

Soru: Yasa yapıcıların yasaları delme noktasına geldiğini görüyoruz? Hükümetin bazı yasaları veya afları muhalefet tarafından mahkemeye götürülerek ara emri aldırılıyor. Bunun nedeni ne olabilir? Parti yetkililerinin hukukçuları ile istişare halinde olduğunu düşünüyor musunuz?

Şefik: Bu şekilde hareket eden siyasi partilerin niçin bu şekilde hareket ettiklerini  yorumlayamayacağım.  Her vatandaşın yasaları ve tüm mevzuatı bildikleri varsayılır. Hukukta geçerli olan ilke budur. O nedenle siyasilerin de birer vatandaş olarak bilhassa yasaların Meclis’ten çıktığı da düşünülürse mevzuatı bilerek kararları aldıkları kabul edilir. Bunu yaparken hangi düşünce ile yaptıklarını ben yorumlayamam. Bildikleri halde bunu yapmayı tercih ettiklerini söyleyebilirim. Bize mahkemeye biri geldiğinde ben böyle bir yasa olduğunu bilmezdim o nedenle bunu yaptım demesi müdafaa kabul edilmez. Çünkü her vatandaşın yasaları bildiği farz edilir.  Bu bir genel ilkedir.

Soru: Yargı sisteminin adli yıl başlangıcında dillendirilen sorunları halen daha devam etmekte midir? Hangi sorunlarla boğuşuyorsunuz?

Şefik: Benim konuşmamda esas ortaya koyduğum sorunlar bina ve personel sorunuydu. Bina sorunları olumlu bir şekilde ilerliyor. Personel konusunda da bütün taleplerimiz onaylandı bütün eksik personel geliyor demiştim. Seçim yasakları geldiği için şu anda onlar sekteye uğradı. Umarım seçim sonrası beklediğimiz personele kavuşabileceğiz. İş yoğunluğu olduğu bir gerçek. Bu büyük bir sorundur. Dosyalanan evrakların kabulü muhafaza edilmesi önemlidir. Kamunun yapısı da bize sorun oluyor. Biz kendi personelimizi seçemiyoruz. Personel Kamu Hizmeti Komisyonu’ndan geliyor. Genel kültür soruları ile sınavlar yapılıyor. Biz Mesarya’da hangi bitkilerin yetiştiğini bilen bir memur istemiyoruz. Sorular esasen bizim konularımız ile ilgili olmalı, genel kültür soruları en aza indirilmeli.

Soru: Son dönemde yapılan vatandaşlar oy kullanabilecek mi?

Şefik: Bir dava vardı o davada da ara emrinin geri çekildiğini biliyorum. Eğer farklı bir dava da yoksa evet yeni vatandaşlar oy kullanabilecek.

Soru: Seçmene mesajınız nedir?

Şefik: Sandığa gitmeden önce ne şekilde oy kullanacaklar ise hata yapmamak için o kullanacakları sistemi iyice benimsesinler. Bu şekilde hata payını en aza indirebilsinler. Tercihlerde sayıya dikkat etsinler. Karmada da sayılara özen göstersinler ki oy pusulaları geçerli olsun.

Fotoğraf: Bahadır Ayna

13/11/2017 12:25
Bu habere tepkiniz:
Habersiz kalmamak için Telegram kanalımıza katılın
ad
ad
TAGS: Yüksek Mahkeme Başkanı Başkanı, Narin Ferdi Şefik, haber, kıbrıs
MANŞETLER

HK KIBRIS

© 2024 Haber Kıbrıs Medya Danışmanlık ve Matbaacılık Ltd.