40 yıldır bilinen akrebin, yeni bir tür olduğu keşfedildi
Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde geniş bir alanda görülen ve 40 yıldır 'Mezopotamya akrebi' olarak bilinen türün, Türkiye'ye özgü yeni bir tür olduğu keşfedildi.
27/05/2024
Türkiye'nin akrep faunası üzerinde çalışmaları bulunan, akrep örneklerini toplayıp, tür teşhislerini yapan ve yayılış alanlarını belirleyen Prof. Dr. Ersen Aydın Yağmur, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yayılan ve 'Mezopotamya akrebi' (Mesobuthus mesopotamicus) olarak tanımlanan akrep türü üzerinde araştırmalar yaptı.
Irak'tan gelen Mesobuthus örneklerini çalışan ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ndeki popülasyon ile karşılaştıran Prof. Dr. Yağmur, bu popülasyonun Türkiye'ye özgü bir tür olduğunu keşfederek, bu akrep türüne 'Mesobuthus faiki' adını verdi.
Çalışmasını ABD'de akreplerle ilgili yayın yapan 'Euscorpius' adlı dergide yayımlayan Prof. Dr. Yağmur, böylece Türkiye'deki yeni türü bilim dünyasına kazandırdı.
'YENİ BİR TÜR OLDUĞUNU FARK ETTİM'
Prof. Dr. Yağmur, 21 yıldır Türkiye ve çevre ülkelerin akrepleri üzerinde araştırmalar yaptığını, Türkiye'deki akrep faunasını ve türlerin yayılışlarını belirlemeye çalıştığını belirterek, "Tanımladığımız bu yeni türün, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunduğu yaklaşık 40 yıldır biliniyor. Önceleri 'Mesobuthus eupeus' türü olduğu sanılmış. Sonrasında 'Mesobuthus phillipsii' ve 'Mesobuthus mesopotamicus' türleri olduğu düşünüldü.
Bu popülasyonun Mezopotamya bölgesine özgü 'Mesobuthus mesopotamicus' türü olduğu değerlendirilmişti. Iraklı meslektaşlarımla bir süredir Irak'ın akrepleri üzerine çalışmaktayım. 'Mesobuthus mesopotamicus' türünün Irak'taki yayılışı üzerine yaptığımız bir çalışma sırasında, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde bulunan popülasyonun bu türe ait olmadığını ve yeni bir tür olduğunu fark ettim.
Bu yeni türün morfolojik özelliklerini ve yayılışını anlatan bir makale yazdım. Bu tür, daha seyrek kıllı ve kahverengi renkli olmasıyla 'Mesobuthus mesopotamicus' türünden ayrılıyor. Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Kahramanmaraş, Kilis, Mardin, Siirt, Şanlıurfa ve Şırnak illerinde yayılıyor" diye konuştu.
'HER SAFHASINDA YARDIMLARINI GÖRDÜM'
Türün adını babasına ithaf ettiğini söyleyen Prof. Dr. Yağmur, "Doktora tez çalışmamı Türkiye'nin Güneydoğu Bölgesi'nin akrep faunası üzerine yaptım. Uzun süre alan-saha çalışmaları sırasında, babam Mehmet Faik Yağmur'un her safhada yardımlarını gördüm. Onun yardımları olmasaydı, doktora çalışmamı bitirmem; çok daha zor olurdu. Bu yeni türü, tez çalışmalarım sırasında birçok bölgede tespit ettim.
Ayrıca babam Mardin ve Şanlıurfa illerinde, bazı köylerde sınıf öğretmenliği yapmıştı. Saha çalışmalarım sırasında köy civarlarını ziyaret ederek, bu türün buralarda var olduğunu tespit ettim. Bu sebeple bu yeni türü, babamın adına ithaf etmeye karar verdim" dedi.
Prof. Dr. Yağmur, 'Mesobuthus faiki' türünün zehrinin etkili olmakla beraber insan için ölümcül olmadığını, fakat çocuklar ve alerjik bünyeli insanlar için tehlikeli olabileceğini de sözlerine ekledi.
27/05/2024 14:24