99 milyon yıllık kehribarda “zombi mantar” izleri
25/06/2025
Bilim insanları, 99 milyon yıllık bir kehribar içinde, başından mantar fışkırmış bir sinek ve benzer şekilde enfekte olmuş bir karınca keşfetti. Bu canlılar, “The Last of Us” dizisine ilham veren zombi mantarların dinozorlarla aynı dönemde yaşadığını gösteriyor.
Çin’in Yunnan Üniversitesi’nden araştırmacılar, 99 milyon yıl öncesine ait bir kehribar fosilinde başından mantar çıkmış bir sinek ve benzer şekilde enfekte olmuş genç bir karınca keşfetti. Bu bulgular, parazit mantarların antik çağlarda da böceklerin bedenlerini ele geçirdiğini ve muhtemelen onların davranışlarını kontrol ettiğini ortaya koyuyor.
Keşif, “The Last of Us” dizisine ilham veren Ophiocordyceps cinsi parazit mantarların dinozorlar çağında da var olduğuna işaret ediyor.
Yeni mantar türleri tanımlandı
Araştırmacılar, kehribar içindeki fosilleri mikroskop ve 3D görüntüleme teknikleriyle inceledi. Çalışma sonucunda daha önce bilinmeyen iki yeni mantar türü tanımlandı:
Paleoophiocordyceps gerontoformicae (karıncada) ve Paleoophiocordyceps ironomyiae (sinekte)
Bu türler, modern “zombi karınca mantarlarının” ataları olabilir.
Davranışları ele geçirip sonra öldürüyorlar
Günümüzde benzer parazit mantarlar, karınca gibi böceklerin vücutlarına girip sinir sistemlerini ele geçiriyor, onları yüksek yerlere tırmanmaya zorluyor ve ardından öldürüp sporlarını dışarı fışkırtıyor. Kehribarda bulunan bu fosiller, benzer bir zombileşme sürecinin milyonlarca yıl önce de yaşandığını düşündürüyor.
Smithsonian Doğa Tarihi Müzesi’nden Dr. Conrad Labandeira’ya göre, karıncalar tarih boyunca bu mantarların “ilk hedefleri” olmuş olabilir.
Kehribar, doğanın gizemlerini saklıyor
Kehribar fosilleri, antik doğa olaylarını ve organizmalar arası ilişkileri detaylı şekilde ortaya çıkarabiliyor. Ancak uzmanlara göre bugüne ulaşan örnekler çok sınırlı, bu yüzden bu tür keşifler oldukça kıymetli.
Araştırmacılar, mantarların böcekleri öldürdükten sonra reçineyle kaplandığını ve bu sayede milyonlarca yıl bozulmadan günümüze ulaştığını belirtti.
Etik tartışmalar da var
Keşif, son yıllarda paleontoloji dünyasını heyecanlandıran Myanmar kehribarlarından birine ait. Ancak bu bölgedeki iç savaş nedeniyle elde edilen fosillerin etik kaygılar doğurduğu biliniyor.
Araştırmacılar, bu örneklerin 2017 öncesinde alındığını ve silahlı çatışmalarla ilişkisinin bulunmadığını vurguladı.
Facebook
Twitter