AB’den Gürcistan'a “yabancı etki" yasası uyarısı: Adaylık sürecini zorlaştırır
Gürcistan'da parlamentonun muhalefetin boykot ettiği "yabancı etkinin şeffaflığı" konulu yasa teklifini oy birliği ile kabul etmesi üzerine Avrupa Birliği'nden (AB) uyarı geldi.
18/04/2024
Euronews Türkçe Servisinde yer alan habere göre geçen aralıkta Gürcistan'a adaylık statüsü veren Brüksel, Tiflis yönetiminin “bağımsız sesleri susturmak” için kullanılacağı eleştirilerine hedef olan yasa konusunda ülkeye “açık” ve “sert” bir dille uyarıda bulundu.
AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ve Avrupa Komisyonu'nun komşuluk ve genişlemeden sorumlu üyesi Avrupa Komisyonu Komşuluk ve Sorumlu üyesi Oliver Varhelyi , ortak bir açıklama yaparak gelişmeyi “endişe verici” olarak tanımladı.
AB yetkilileri, "Bu yasanın nihai olarak kabul edilmesi Gürcistan'ın AB yolundaki ilerlemesini olumsuz etkileyecektir. Bu yasa AB'nin temel norm ve değerleriyle uyumlu değildir." dedi.
Önerilen mevzuatın sivil toplum ve medya kuruluşlarının özgürce faaliyet gösterme kapasitesini sınırlayacağına, ifade özgürlüğünü kısıtlayacağına ve Gürcistan vatandaşlarına fayda sağlayan kuruluşları haksız bir şekilde damgalayacağına dikkat çeken yetkililer, Gürcistan'ı, AB yolunu tehlikeye atabilecek bu mevzuatı kabul etmekten kaçınmaya çağırdı.
"Üyelik sürecini rayından çıkarır"
Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel de dün akşam parlamento oylaması öncesinde gönderdiği mesajda yasa teklifinin henüz resmen başlamamış olan “katılım sürecini rayından çıkaracağını” uyarısında bulunmuştu.
Michel sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada "Açık konuşayım: Yabancı Nüfuzun Şeffaflığı Yasa tasarısı Gürcistan'ın AB hedefi ve katılım yörüngesiyle uyumlu değildir ve Gürcistan'ı AB'ye yaklaştırmak yerine daha da uzaklaştıracaktır." ifadelerini kullanmıştı.
ABD endişeli
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel da, Gürcistan'da parlamentoya sunulan "yabancı etkinin şeffaflığı" konulu yasa tasarısından “derin endişe” duyduklarını bildirdi.
Patel, basına yaptığı açıklamada, tasarının yasalaşması halinde Gürcistan vatandaşlarının yaşamlarını iyileştirmek için çalışan sivil toplum kuruluşlarının ve Gürcistan vatandaşlarına bilgi sağlamak amacıyla ülkede faaliyet gösteren medya kuruluşlarının damgalanabileceğini söyledi.
Gürcistan hükümetine bu yasadan derin endişe duyduklarını yinelemeye devam edeceklerini vurgulayan Patel, "Sivil toplumun, gazeteciliğin ve medya kuruluşlarının her demokratik toplumun temel taşları olduğunu düşünüyoruz ve Gürcistan hükümetini bu tasarının Avrupa Birliği (AB) norm ve değerleriyle uyumlu olmadığı ve Gürcistan'ın AB yolundaki ilerlemesini kesinlikle olumsuz etkileyeceği yönündeki uyarıları dikkate almaya çağırıyoruz." dedi.
Tasarı karşıtı protestoda iki kişi gözaltına alındı
Gürcistan'da iktidardaki Gürcü Hayali Partisinin parlamentoya sunduğu tasarıya karşı protestolar sürüyor.
Başkent Tiflis'te dün akşam saatlerinde parlamentonun önünde toplanan binlerce kişi, ön onay alan tasarının geri çekilmesini istemişti.
Şota Rustaveli Caddesi'ni trafiğe kapatan binlerce kişi, gösteri sırasında "Rus yasasına hayır" ve "Avrupa'ya doğru yola devam" sloganları atmıştı.
Gece yarısına doğru hükümet binasına yürüyüşe geçen bazı göstericiler de binanın önünde saatler boyunca slogan atmıştı.
Gösteriye katılan bazı muhalefet partilerinin temsilcilerinin hükümet binasına girmeye çalışmaları sonucu iki kişi gözaltına alınmıştı.
Yasa tasarısında "Yabancı bir gücün çıkarlarını gözeten organizasyon" tanımı kullanılacak
Parlamento çoğunluğu lideri Mamuka Mdinaradze, yaptığı açıklamada Gürcistan'da faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarının finansmanının yüzde 90'ından fazlasının şeffaf olmadığını savunmuştu.
Ülkesindeki uluslararası mali kuruluşların Gürcistan'daki STK ve medya gibi kurumlara sağladıkları finansman hakkında şeffaf bilgi alınmasının imkansız olduğunu belirten Mdinaradze, "yabancı etkinin şeffaflığı" konulu yasa tasarısını yeniden sunmaya karar verdiklerini bildirmişti.
Yasa tasarısı içeriğinin geçen yılkiyle aynı olduğunu dile getiren Mdinaradze, sadece daha önce içindeki "yabancı etki ajanı" yerine "yabancı bir gücün çıkarlarını gözeten organizasyon" tanımının kullanılacağını belirtmişti.
Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze de hükümet olarak açık ve şeffaf çalıştıklarını ifade ederek, ülkesinde faaliyet gösteren tüm STK'lerin de şeffaf çalışmaları gerektiğini vurgulamıştı.
Geçen yıl gösterilere neden olmuştu
İktidardaki Gürcü Hayali Partisi, "yabancı etkinin şeffaflığı" yasa tasarısını ilk olarak Mart 2023'te parlamentoya sunmuştu.
Tasarı, fonlarının yüzde 20'sinden fazlasını yurt dışından alan Gürcü kuruluşların "yabancı ajan" olarak kaydolmalarını veya para cezalarıyla karşı karşıya kalmalarını öngörüyordu.
Muhalifler ve Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili, yasa tasarısının Rusya'nın talimatıyla hazırlandığını ileri sürerek iptalini istemişti.
Muhalifler, tasarının iptali için gösteriler başlatmış, parlamentoda milletvekilleri arasında kavgalar çıkmış, Tiflis sokaklarında protestolar düzenlenmişti.
Gösterilerin büyümesi üzerine Gürcü Hayali Partisi, parlamentoda ön onay alan yasa tasarısını geri çekmişti.