Adaya gelen ilk insanlar Kıbrıs’ın cüce su aygırlarının soyunun tükenmesine yol açmış olabilir
19/09/2024
Bilim insanları, insan varlığından önce adada dolaşan cüce suaygırları ve cüce fillerin neslinin tükenmesiyle ilgili bir gizemi ortaya çıkardı.
Güney Kıbrıs’ta yayımlanan Cyprus Mail gazetesinin haberine göre, Kıbrıs, geç Pleistosen döneminde 500 kg ağırlığındaki cüce fil (Palaeoloxodon cypriotes) ile 130 kg’lık cüce su aygırına (Phanourios minor) ev sahipliği yapıyordu ancak her iki tür de 14 bin yıl önce adaya ilk insanların gelmesinin ardından kısa sürede yok oldu.
Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu ve Kıbrıs Rum Yönetimi’nin, Araştırma ve Yenilik Vakfı aracılığıyla finanse ettiği bir projeye göre, Kıbrıs'taki Paleolitik avcı-toplayıcılar bu türlerin bin yıldan daha kısa bir sürede yok olmasına neden olmuş olabilir.
Avustralya Flinders Üniversitesi Profesörü Corey Bradshaw önderliğinde yürütülen araştırma, az sayıdaki insan nüfusunun bu denli hızlı bir yok oluşa neden olamayacağını ortaya koyan daha önceki teorilere meydan okuyor.
Araştırmacılar, insanların avlanmasının yok oluşların temel nedeni olup olmadığını incelemek için paleontoloji ve arkeoloji verileriyle birlikte matematiksel modeller kullandı.
İnsanların enerji ihtiyacı, beslenmesi, av seçimi ve avlanma verimliliğinden oluşan araştırma modelleri, o dönemde Kıbrıs’ta yaşadığı tahmin edilen 3 bin ila 7 bin avcı-toplayıcının, her iki türün yok olmasından büyük olasılıkla sorumlu olduğunu ortaya koydu.
Bradshaw, “Elde ettiğimiz sonuçlar, adadaki ilk insanların kısmen de olsa geç Pleistosen ve erken Holosen döneminde mega faunanın yok olmasından sorumlu olduğu yönünde ciddi kanıtlar ortaya koyuyor. İkna faktörü de bu hayvanların adadaki ilk insanlar için sağladığı yenebilir et miktarıdır” diye konuştu.
Küçük insan nüfusunun kısıtlı teknolojik imkanlarla dahi ekosistem üzerinde büyük ölçekli yok oluşlara yol açabilecek potansiyele sahip olduğuna vurgu yapan araştırma, mevcut verilerle ortaya konan mega faunanın yok oluş sırasıyla da uyumlu.
Çalışmada yer alan Dr. Theodora Moutsiou’ya göre ise insan varlığının yerel türlerin yok oluşuna nasıl sebep olduğuyla ilgili çalışmalar için Kıbrıs izole oluşundan dolayı ideal bir yer.
Bradshaw, Moutsiou ve meslektaşlarının önceli bulguları bin yıldan kısa bir süre içinde yüzlerce ya da binlerce insanın iki ya da üç göç dalgası halinde adaya gelmiş olabileceğini gösteriyor.
19/09/2024 14:12