Bağımsız Psikologlar İnisiyatifi-Kıbrıs, Cuma günü Katırcı ailesinin dört üyesinin denizde boğularak yaşamını yitirmesi, 12 yaşındaki Barış Katırcı’nın ise kurtarıldığı olayın ardından, yaşanan ‘kayıp’ ve ‘yas’ sürecine ilişkin açıklamada bulundu.

“Değer verilen bir kişinin ölümünün ardından yaşanan ‘yas’, her bireyin farklı şekillerde deneyimlediği özel bir süreçtir” denilen açıklamada, ölümün, ister beklenen bir durum (örneğin uzun süreli bir hastalığın sonucunda), ister tamamen beklenmedik bir travma şeklinde meydana gelmesi (örneğin ani kalp krizi, trafik kazası, sel, deprem vb) halinde, geride kalan aile ve diğer yakınlarını derinden etkileyebileceği belirtildi.

Bazı ölümlerinse, tüm toplum üzerinde büyük bir yara açabileceği vurgulandı. Özellikle Kıbrıs gibi küçük ve toplulukçu kültürlerin var olduğu yerlerde, yaşanan üzücü olayların toplumun genelini etkileyebileceği kaydedildi.

Açıklamada, geçtiğimiz günlerde denizde boğularak hayatını kaybeden aynı aileden dört kişi ve geride kalan küçük yaşta çocuğun durumunun, ülke çapında büyük bir üzüntü ve yas yarattığı bildirildi.

Bağımsız Psikologlar İnisiyatifi, kayıp ve yas süreçlerine ilişkin şu noktalar dikkat çekti:

• Yas sürecinin bireyleri hem duygusal, hem fiziksel hem de bilişsel olarak etkilediğidir. Başka bir deyişle, sevilen kişi ya da kişilerin kaybının ardından geride kalan bireyler; hem duygusal zorlanmalar  (şok, acı, inkar, çaresizlik, isyan, kaygı, öfke, hissizlik, veya sık duygu değişimi gibi) hem de fiziksel/bedensel yakınmalar (kas ağrıları, uykusuzluk, enerjisizlik, iç daralması-göğüs sıkışması gibi), hem de hem de bilişsel sorunlar (unutkanlık, odaklanamama, düşünceleri sıraya sokamama gibi) yaşayabilir.
• Ölümün ardından yaşanan yasla başetmenin bir çok yolu vardır. Yas yaşayan tüm bireyler için geçerli, tek tip bir ‘doğru’ ya da ‘normal’ yol yoktur. Kimi bireyler için yakınlarıyla konuşup dertleşmek çok rahatlatıcı bir eylem iken, kimileri bunu çok yorucu ve yıpratıcı bulabilir. Böyle durumlarda, yas yaşayan kişilerin yakınlarına saygı duymak ve anlayış göstermek noktasında herkese büyük bir görev düşmektedir.
• Bir yakınını kaybedenlerin, ne kadar sürede ‘toparlanacağı’ ise, kişiden kişiye, durumdan duruma değişir. Değişmeyen en önemli gerçek ise ‘sihirli bir değnek’ olmadığıdır. Bu nedenle, bu acının ne kadar süreceği (veya sürmesi gerektiği) ile ilgili ne kendimize ne de çevremizdekilere sınır koymamamız önemlidir. Ölen kişinin size olan yakınlığı, ölen kişinin yaşı, ölümün sebebi, şekli, zamanlaması, sizin yaşınız, ölüm anına tanıklık edip etmediğiniz, daha evvel benzer bir acı yaşayıp yaşamadığınız gibi birçok faktör, ölümden sonraki yas sürecini ne yoğunlukta ve ne kadar süre yaşayacağınızda önemli rol oynar.
• Yasla başetme sürecinde amaçlanan elbette ki ölen kişiyi unutmak veya artık üzülmemek değildir. Ancak bu süreç ilerlerken, acının yoğunluğunun zamanla azalması ve kaybettiğiniz yakınınızı anımsadığınızda isyan etmek yerine, o kişiden öğrendiklerinizi veya onun hayatınıza kattığı anlamları hatırlamaya başlamanız sağlıklı bir yas süreci geçirdiğinize işarettir. Bu sağlıklı süreç için, daha önce sevdiği bir yakınını kaybetmiş, sizle benzer deneyimler yaşamış kişilerle konuşmanız, hem ‘anlaşılma’ hem de ‘yalnız olmama’ duygularını hissettireceğinden ötürü iyi gelebilir. Bunun yanısıra, yasla başetme sürecinde elinizden geldiğince sizi rahatlatan uğraşlara yer vermeniz (yazı yazmak, kitap okumak, doğaya çıkmak, yürüyüş yapmak, gevşetici nefes egzersizleri öğrenmek, vb.) iyi gelebilir.
• Yas süreci normal bir dönemdir ve  kendiliğinden azalabilir. Ancak tüm önlemlere rağmen uzayan bir duygusal çökkünlük ve gündelik hayata dönememe, günlük işleri yerine getirememe gibi bir durum devam ederse psikiyatrist ve psikolog desteği gerekebilir.

Bağımsız Psikologlar İnisiyatifi, yaşanan bu üzücü olayda ailenin acısını derinden paylaştığını belirtti ve başta Katırcı ailesi ve sevenleri olmak üzere tüm ülkeye başsağlığı ve sabır diledi.