Soğuk kış aylarında gelen faturalar insanımızı canından bezdirdi.

Kesintisiz, uygun maliyetli ve kanser riskini bertaraf edecek elektrik hizmetleri hayal değildir.

Yeter ki kutunun dışında düşünmeyi başaralım.

Perde gerisinde KIB-TEK ile iş yapan çevrelerden ve perde önünde bilumum KIB-TEK sempatizanından müteşekkil çok güçlü bir lobi bu konuda sağlıklı toplumsal süreçler yaşanmasını engelliyor.

Bu lobinin faaliyetleri bize çok ciddi zaman kaybettirdi.

Son 10 yılda kritik eşiklerden hep bu lobi kazançlı çıkmayı başardı.

Sistemin günün koşullarına göre uyarlanması geciktikçe gecikti.

Bugün ödemek zorunda bırakıldığımız yüksek faturalar mevcut hükümetin değil her hükümet döneminde suyu bulandırmayı başaran bu lobinin eseridir.

Örneğin 2016 öncesindeki 5-10 yılda kablo projesini ilerletmemiş olmamız bize çok pahalıya mal oldu.

TEİAŞ 14 Ocak 2016 itibari ile Avrupa elektrik sistemine gözlemci üye yapıldı.

Doğal olarak bu tarihten sonra TEİAŞ gözlemci üyeliğini sürdürme ve tam üyeliğe geçme hedefleri doğrultusunda hareket etmeye başladı.

Yani 2016 sonrasında koşullar farklılaştı.

Ancak enterkoneksiyonun bir amaç değil araç olduğunu unutmamak gerekir.

Farklılaşan koşullarda uluslararası partnerlerimiz meydanı bu lobiye terk etmeye meyil etse dahi enterkoneksiyon enstrümanına her an sahip olacağımız varsayımı ile sistemimizi düzenleme zorunluluğumuz aynen devam edecektir.

ENTSO-E denilen yapının birincil vazifesi serbest piyasa koşullarında ülkelerarası sağlıklı elektrik alış-verişini düzenlemektir.

Enterkoneksiyon da uluslararası elektrik ticaretinin teknik bacağıdır.

Bizim kendi içimizde serbestleşmenin önündeki engelleri konuşmamız gerekir.

Çünkü ana mevzu budur yani serbestleşmedir.

İşin özünde KKTC’deki elektrik kullanıcılarının birden fazla dağıtım firmasından birini seçebilme hakkı vardır.

Güneyde dağıtım lisansına sahip şirket sayısı bu yıl dörde çıkıyor.

Üretim kaynaklarımızın çeşitlenmesi de çok önemlidir.

İdeal yapıda ise sadece yerelden değil sınır ötesindeki üreticilerden de elektrik enerjisi temin edebilmemiz işin püf noktasıdır.

Böylelikle kesintisiz, daha uygun maliyetli ve çevre dostu elektrik kullanımı ülkemizde de mümkün olabilecektir.

ENTSO-E gibi bir yapının varoluş amacı da zaten budur.

Küresel düzeyde stratejik hedef ülkelerarası yeşil enerji ticaretini artırıp dünyamızı daha temiz tutmaktır.

Karşı karşıya olduğumuz vahim tabloyu tersyüz edebilecek yegâne vizyonu dışlayarak geldiğimiz aşama utanç verici olduğu gibi oldukça da maliyetlidir.

Avrupa Birliği 2020 ve 2030 Enerji Stratejileri derken şimdilerde 2050 Enerji Yol Haritasını konuşuyor.

Kıbrıslı Rumlar bu vizyona bağlı bir ulusal vizyonla büyük işler peşindedir.

Biz de öyle olmalıyız.

Biz kapalı bir komünist rejim değiliz.

Kendimizi odağında serbest elektrik ticaretinin yer aldığı tüm bu vizyon ve stratejilerden muaf tutamayız.

Günümüzde sol ideolojinin en öncelikli hedefleri insanların alım gücünü artırmak ve sürdürülebilir çevredir.

Bize düşen de kendi ülkemizden başlayarak dünyamızın insanlar ve doğadaki tüm diğer canlılar için daha yaşanabilir olmasını sağlamaktır.

Lobilerin güdümündeki sığ siyasetlerle duvara vurduğumuzu kendimize itiraf ederek ileriye dönük dev bir adım atabiliriz.

Fuel-oil fiyatları düşerken kavga-dövüşle elektrik tarifelerine indirim yapılmasına ön ayak olmuş, bu indirimi yaparken “bu inişin bir da çıkışı olacak be arkadaşlar, esas olan yapısal düzenlemelere yoğunlaşmamızdır” demiş bir birey olarak yazıyorum bunları.

Enerji dairemizi hemen kurup bu alanı yönetmeye başlamalıyız.

Böylelikle gelen giden başbakan ve bakanları lobilerin maskarası durumuna düşmekten kurtarmış da olacağız.

Sonrasında ise odağında KIBTEK olacak şekilde elektrik ticaretimizi düzenlemeye koyulmalıyız.

En az iki dağıtım şirketinin yer alacağı bir piyasa yaratmalıyız.

KIBTEK’ten vazgeçmeyeceğiz ama bu alandaki yatırım alternatiflerini KIBTEK’in dayattığı tek alternatifle sınırlı tutmaktan vazgeçeceğiz.

Yeni yapıda kaç dağıtım ya da üretim şirketi ile çalışırsak çalışalım iletim hizmeti yine sadece KIBTEK’ten sorulacak.

Kıbrıs Türk halkının elektrik arz güvenliğini KIBTEK güvence altında tutmaya devam edecek ama elektrik ticaretini KIBTEK tekelinin tanrı kelamı olduğu varsayımı üzerinden düşünmeye ve konuşmaya artık bir son vereceğiz.

Zira bugün dünyada en çok AR-GE çalışmasının yapıldığı, en çok yatırımın gerçekleştirildiği ve en hızlı gelişen sektör enerji sektörüdür ve kamu tekeli ile bu sürece bir ucundan uyum sağlayıp vatandaşlarımızı bu süreçten azami düzeyde yararlandırmamız imkânsızdır.