Birikim Özür yazdı: 2019 bütçesinin finansman bacağı sorunlu

ads ads ads ads
06/11/2018

ads
Birikim Özür yazdı: 2019 bütçesinin finansman bacağı sorunlu

Yıllardır son dakika pazarlıkları ile bütçe oluşturuyoruz.

Bütçe hazırlama ve uygulama sürecimiz etkin değil.

Önceliklerimiz belirsiz.

Geleceğimiz plansız.

Plan-bütçe ilişkisi zayıf…

Bütçe oluşturma süreçlerimiz şeffaf ve katılımcı değil.

Yasal zeminde çözüm belli:

Orta Vadeli Program (OVP) ve Orta Vadeli Mali Plan (OVMP) arasındaki bağ Mali Yönetim ve Kontrol Yasası ile güçlenecek.

Bu yasadan sonra üç yıllık OVP ışığında üç yıllık OVMP ve üç yıllık bütçeler hazırlanacak.

Her yıl bütçe görüşülürken önümüzdeki üç yılda ülkenin hangi alanlarda nasıl gelişeceği tartışılacak.

Bu silsileyi kurgulamak için illa ki yasa değişikliğini beklemek gerekmiyor:

Bütçenin OVP ışığında oluşturulacağı zemini yaratmanın koşulu OVP’yi bütçeden önce hazırlayıp onaylamaktır.

Örneğin henüz 2019-2021 dönemi için OVP yok.

Bu nedenle;

2019 bütçesinin hangi makroekonomik hedefler ışığında ve hangi toplumsal saiklerle hazırlandığını;

Bilemiyoruz…

Ötesi var:

Bütçemizin finansmanı yüzde 27 oranında Türkiye tarafından karşılanıyor.

Bunun için Türkiye ile yeni bir protokol imzalanacak.

Protokolün ekinde çok kritik bir program yer alacak.

Çünkü dış finansmana erişimde artık reformlar ön planda.

Bu programı sahiplenip reformları zamanında tamamlamamız için bizim kendi hazırladığımız OVP’nin temel alınması çok önemli.

OVP-protokol-bütçe silsilesine uygun bir süreç yönetimi için son tarih 31 Ekim’di.

Mevcut durum devletin iyi yönetilmediğini gösteriyor.

Gelelim Meclise sevk edilen 2019 bütçesine:

Bütçenin finansman bacağı sıkıntılı…

Giderlerin nasıl finanse edileceği net değil.

Bir yıl önce “denk bütçe” herhalde kendiliğinden oluşmuştu ki aynı bakan bir yıl sonra meclise “çok açık bütçe” gönderdi.

Açık 825 milyon TL.

Merkez Bankası’ndan 250-300 milyon TL kâr payı alınacak.

300 milyon TL diye düşünürsek açık 825 milyon değil 525 milyon TL.

Bütçedeki faiz giderleri kalemi 230 milyon TL.

Diyelim ki gelenek bozulmayacak ve faiz ödemeleri yine aksatılacak.

Bütçe açığı 295 milyon TL’ye düşer.

Bütçede Türkiye kredileri 575 milyon TL öngörülmüş.

Tahmini 250-300 milyon TL’si reform destek ödeneğidir.

Yani hükümet 2019 yılı için öngörülecek tüm reformları tamamlarsa açık 295 milyon TL;

Reformlar hayata geçirilmezse açık 600 milyon TL dolaylarında.

2019 bütçesinde yerel gelirlerde yüzde 38 artış öngörülmüş.

6 milyar 880 milyon TL.

Belli ki 2019 yılı başında iğneden ipliğe her şeye yüzde 35-40 dolaylarında zam yapılacak.

Bütçe açığını azaltmak için ilave zam yapma imkânı oldukça kısıtlı.

13 Kasım günü komitede bütçe görüşmeleri başlarken Maliye Bakanı Serdar Denktaş’ın yapacağı konuşma çok önemli.

Hükümet hazırladığı bütçe ile 2019 yılında geminin salimen limana yanaşabilmesi için finansman açığına ilişkin somut bir şeyler söylemek zorunda.

Burada esas sorun yerel açık ve dış finansman ihtiyacıdır.

31 Aralık itibariyle Türkiye ile mali yardım ilişkimiz son bulacak.

Herhangi bir protokol imzalanmadığı halde gelirler kaleminde Türkiye yardımları ve kredileri 1 milyar 270 milyon TL şeklinde yer almış.

Demek ki gecikmeli de olsa hükümetin Türkiye ile bir protokol imzalama niyeti var.

Ancak bugün itibariyle açık 825 milyon TL değil 2 milyar 95 milyon TL’dir.

Meclise sunulan bütçenin yüzde 27 düzeyinde finansmanı havada asılıdır.

Belki de artık tüm bu sayıları bir kenara bırakıp siyaset konuşmakta yarar var:

Hâlihazırda yürürlükte bir protokol olduğu halde Türkiye Cumhuriyeti KKTC’ye taahhüt ettiği mali desteği sağlamıyor.

Üst düzeyde açıklığa kavuşturulması gerekiyor mu?

Cumhurbaşkanımız Sayın Akıncı mevkidaşı Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Erdoğan ile yüz yüze veya telefonla görüşüp bu konuda bir istişarede bulunmayı düşünür mü acaba?

06/11/2018 21:30
Bu habere tepkiniz:
Habersiz kalmamak için Telegram kanalımıza katılın
ad
ad
TAGS: Birikim Özür yazdı: 2019 bütçesinin finansman bacağı sorunlu, haber, kıbrıs,
MANŞETLER

HK KIBRIS

© 2024 Haber Kıbrıs Medya Danışmanlık ve Matbaacılık Ltd.