Haber Kıbrıs ÖZEL

KKTC Maliye Bakanlığı verilerine göre Şubat 2025 itibarıyla bütçe ciddi miktarda “fazla” verdi. Resmi veriler, Ocak ayından sonra Şubat ayında da “gelirlerin, giderleri fazlasıyla karşıladığını” işaret ederken, Maliye’nin ilk üç ayda “çok yüklü miktarda iç borç alması” kafaları karıştırdı.

Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı “Şubat Ayı Genel Gelir Gider Raporu”, ilk iki ay sonunda “yerel bütçede” 2 milyar 756 milyon lira; “genel bütçede” ise 2 milyar 305 milyon lira “fazlaya” işaret ediyor. 

Ancak, KKTC Merkez Bankası’ndan çekilen 964 milyon 804 bin liralık “Avans” eklenince yerel bütçedeki fazla 1 milyar 791 milyon; genel bütçedeki fazla da 1 milyar 341 milyon liraya geriliyor. Hazine, Ocak 2025’i hem genel hem de yerel bütçe 3,3 milyar lira artıda kapatmıştı.

BORÇLANMA SIKLIĞI BAŞ DÖNDÜRDÜ

Bütçede oluşan fazlaya rağmen KKTC Merkez Bankası’nın Maliye Bakanlığı adına ardı ardına iç borç ihaleleri açması büyük dikkat çekti.

Bakanlar Kurulu, 4 Şubat’ta, “Devletin mali yükümlülüklerinin yerine getirilmesine olanak sağlamak amacıyla, 2025 Mali Yılı Bütçe Yasası limitleri dahilinde 6 milyar TL borçlanma kararı” almış, Maliye Bakanlığı yetkili kılınmıştı. 

11 Şubat ile 27 Mart arasındaki 44 günde çıkılan 5 devlet iç borçlanma senedi (DİBS-Hazine Bonosu) ihalesinde hem ABD Doları hem İngiliz Sterlini hem de Türk Lirası borç alındı.

11 Şubat Salı günü sonuçlandırılan ve 30 milyon dolar aranan ilk ihalede 16 milyon 250 bin ABD Doları (585,1 milyon TL) iç borç sağlanmıştı.

28 Şubat’ta sonuçlanan çifte ihalede ise 21 milyon 100 bin dolar (767,3 milyon TL) ve 970 milyon TL (dolar karşılığı 28 milyon 680 bin) iç borç alınmıştı. 

27 Mart’taki çifte ihalenin ilkinde 14 milyon 800 bin dolar (561,4 milyon TL), ikincisinde ise 16 milyon 750 bin sterlin (819,7 milyon TL) borca imza atılmıştı.

3,7 MİLYAR NEREYE GİTTİ?
 
Bu iç borç ihaleleri sonrasında Bakanlar Kurulu’nun belirlediği 6 milyar liralık borçlanma limitinin 3 milyar 700 milyon liralık kısmının, kısa sürede karşılandığı hesaplandı.

Finans çevreleri ilk iki ayda gelirler açısından sıkıntı yaşanmadığını belirterek, devletin gelirlerindeki ciddi artışın “pahalılıktan” ve “yükseltilen (dolaylı) vergilerden” beslendiğini hatırlattı. Bu çevreler, bütçenin “en rahat” olduğu dönemde yüklü miktarda borçlanmanın nedenlerinin vatandaşa açıklanması gerektiğine de işaret etti.