Creditwest Bank Ekonomi Gündemi 05 Kasım 2024
05/11/2024
Dün Türkiye’de spot ışıkları enflasyon verisi üzerindeydi. Geçtiğimiz hafta Cuma günü açıklanan İstanbul enflasyon verisinin beklentiler üzerinde gelmesiyle dün açıklanan enflasyon verisinin beklentileri karşılamayacağı korkusu gerçekliğe kavuştu. Ekim ayında TÜFE, yaklaşık %2,60 olan konsensüs beklentilerin üstünde %2,88 oranında artış gösterirken, yıllık bazda TÜFE, Eylül ayındaki %49,38 seviyesinden Ekim ayında %48,58 seviyesine geriledi. Kış aylarının başlaması ile birlikte giyim ve ayakkabı tarafına gelen zamlar sonrasında gıdanın da bu ay yukarı yönlü gitmesi enflasyonun artmasına neden oldu. Yüksek enflasyon neticesinde sıkı para politikasının devam edeceği algısı ile faiz indiriminin ay bazında daha da ötelenmesi durumu, endekste baskı yaratmaya devam ediyor. Ekim ayı enflasyon verisi sonrasında Aralık faiz indirimi beklentilerinin de tamamen rafa kalktığını ve Cuma günü gerçekleşecek TCMB Enflasyon Raporu toplantısında yıl sonu enflasyon beklentisinin kısmi de olsa yukarı yönlü revize olabileceği beklentiler dahilinde.
Enflasyon verisi sonrası içerden ve dışardan veriye dair değerlendirmeler akın akın geldi. Yurt dışı kurumlardan HSCB, “TCMB'nin bu ortamda gevşeme döngüsünü başlatmakta rahat olacağını düşünmüyoruz ve 2025 yılına kadar faizleri değiştirmeyeceğini tahmin etmeye devam ediyoruz” şeklinde yorum yaparken Citi ekonomistleri İlker Domaç ve Gültekin Işıklar Türkiye'nin maliye ve gelirler politikalarının Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın enflasyonu düşürme çabalarını yeterince desteklemediğini belirtti. Notta "Yetersiz mali politika desteği, Merkez Bankası'nın sıkı duruşunu 'gerekenden daha fazla süre' sürdürmesine yol açabilir veya indirim döngüsü başladığında "erken gevşeme algılarına yol açabilir" değerlendirmesine yer verildi. Aralık ayında faiz indirimi olasılığının azaldığına değinen bir diğer yabancı kurum ise Morgan Stanley oldu. Morgan Stanley ekonomisti Hande Küçük TCMB Başkanı Fatih Karahan'ın Cuma günkü enflasyon raporu toplantısında hizmet enflasyonundaki ve mevsimsel etkilerden arındırılmış aylık trendde iyileşmeye rağmen faiz indirimi konusunda 'temkinli yaklaşım' sinyali vereceğini öngördü.
İçeri taraftan da benzer yorumlar haber sitelerine yansıdı. Bloomberg HT yayınına katılan Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ege Yazgan, TCMB'nin politika faizine bu yıl dokunma olasılığının kalmadığını söyledi. Yazgan, "Enflasyon dinamiğini kontrol altına aldığımızdan emin olmamız gerekiyor. Asgari ücret de yıl sonunda devreye girecek, ikisi birlikte olursa asgari ücret artışı enflasyonun tetikleyicisi olacak. Ben TCMB'nin çok çok temkinli davranacağı kanaatindeyim. Politika faizine bu yıl dokunma olasılığı kalmadı diye düşünüyorum" diye konuştu.
Öte yandan Bakan Şimşek de veri sonrası yaptığı açıklamada kira ve eğitim grubunda yıllık artışların enflasyondaki düşüşü sınırlandırdığını söyledi. Şimşek, ekimde 12 aylık enflasyon beklentilerinin tüm kesimlerde son 2,5 yılın en düşük seviyesine gerilemesinin, hizmet enflasyonundaki ataletin kırılması için önemli olduğunu belirtti. Yılmaz da yılın son çeyreğinde dönemsel fiyatlama etkisinin azalmasını, hizmet enflasyonunda iyileşmenin gerçekleşmesini beklediklerini dile getirdi.
Faizlerin bir süre daha yüksek kalma ihtimalinin yükseldiği enflasyon verisi sonrası borsada moraller bozuldu ve BIST100 yoğun satış baskısı altında kalarak günü %2.49 oranında değer kaybı yaşayarak 8,663.88 seviyesinde tamamladı. Türk Lirası tarafında ise yatay bir gün geride kaldı. USDTRY ayni seviyelerden başladığı günü 34.3450 seviyesinden tamamladı. Bu sabah itibariyle USDTRY 34.35, EURTRY 37.419, GBPTRY 44.53 seviyelerinde.
Küresel tarafta nefesler ABD’deki seçim için tutulmuş duurmda. Seçimde son viraja gelinmişken Kamala Harris son konuşmasını seçim sonucunu etkileme potansiyeli yüksek olan Pennsylvania eyaletinde yaparken Donald Trump ise Michigan’da seçmenlerine seslendi. Son anket sonuçlarının birbirine yakın seyrettiği yarışta sonuçlar büyük merakla bekleniyor. Bugün tamamlanacak seçim sonrasında yarın sabaha karşı ilk sonuçların haberlere yansıması beklenmekte.
Seçim dışında takip edilen verilerden Avrupa bölgesi yatırımcı güven endeksi bir miktar toparlanarak geçen ay açıklanan -13.8 seviyesinden Kasım ayında -12.8 seviyesine ulaştı. ABD tarafında ise Ticaret Bakanlığı'nın açıkladığı Eylül ayına ilişkin fabrika sipariş verilerine göre, ülkede fabrika siparişleri, eylülde bir önceki aya kıyasla %0,5 düştü. Piyasa beklentileri fabrika siparişlerinin bu dönemde %0,4 azalması yönündeydi. Son beş ayın dördünde düşüş kaydeden fabrika siparişleri ağustosta da %0,8 azalmıştı. Fabrika siparişleri, ABD ekonomisinde önemli bir yere sahip olan sanayi sektörünün yakın gelecekteki performansına ışık tutması açısından önem taşıyor.
Çekişmeli geçen seçimin gölgesinde kalan ABD borsası dün günü satışlarla kapatırken Dolar endeksi de 104 seviyesinin altına gelerek günü tamamladı. Hemen hemen tüm majör para birimleri dolara karşı değer kazanırken EURUSD 1.0875 seviyesine yükselirken GBPUSD ise yatay seyrederek 1.2950 sveiyesindne günütamamladı. Altın ve gümüş yatay bir günü geride bırakırken günü sırasıyla 2,746 ve 32.63 seviyelerinden tamamladı. Petrol tarafına baktığımızda ise OPEC+ grubunun sekiz üyesi, Aralık ayında günlük 180,000 varil üretim artışı yapma kararlarını erteleyerek üretim kesintilerini bir ay daha uzatma kararı aldı. Bu kararın etkilerini ise Brent petrolde %2.98 ABD ham petrolünde ise %3.12 oranında artış olarak izledik. Brent petrol bu sabah itibariyle 75 usd seviyelerinden alıcı bulmakta.
Ekonomik takvimde bugün için Türkiye tarafında bir veri açıklaması bulunmuyor, Yurt dışında ise İngiltere ve ABD’de hizmet PMI verileri bekleniyor.