Ekmekçi: Tren raydan çıktı, enerjide zam kaçınılmaz

ads ads ads ads
28/03/2023

ads
ads
Ekmekçi: Tren raydan çıktı, enerjide zam kaçınılmaz

KIB TEK ÜZERİNDE BİR ÇOK RANTÇI TEPİNİYOR. EKONOMİK AKIL YOK, VATAN SEVGİSİ YOK, İHALE SEVİCİLİĞİ VAR, İŞ TAKİBİ VAR…

KÖTÜ YÖNETİMİN BEDELİ 310 MİLYON TL, HER AY 10 MİLYON DOLAR ZARAR, AKSA’YA BİRİKEN BORÇ YİNE BİR MİLYAR TL… SADECE KAVGA VAR, UTANAN YOK…

Kaç gündür anlatıyorum; Kıb- Tek iyi yönetilemiyor. Ötesinde de, resmen çiftlik haline gelmiş. Personel yapısından üretime, tahsilattan ihale süreçlerine kadar resmen bir düzensizlik hakim. Bu yapı içerisinde ülkenin üretim politikasının güçlü olmasını beklemek saflık

Herşeyden önce, ülke üretim politikası acemiler mangasına emanet. Siyaset, sadece ihalelerle ilgileniyor. Bu durumda bile, dört dörtlük kafayı Kıb- Tek ve içine düştüğü bataktan nasıl çıkacağı ile ilgilenen yok. Bu çağda, bir ülkenin enerji politikası olmaması da ne bileyim…

Kıb- Tek neden önemli? Elbette enerji devamlılığını sağlayacak tek kurum olması yegane özellik değil. Üreteceğiz. Ülke üretirken, girdilerin de ucuz olması gerekiyor. Bu ülkede tarımdan sanayiye, turizmden eğitime kadar en büyük maliyet girdisi elektrik… Elbette önemli

Düşünün, üç Sayıştay raporu var. Biri, 125 milyon TL, diğeri 125 milyon TL, bir diğeri 60 milyon TL. Toplam 310 milyon TL sadece fazladan ödeme. Tamamı UBP- YDP- DP döneminde. İhale süreçleri bozularak sadece fazla ödeme için yapılan miktar 310 milyon TL

Ortada 310 milyon TL fazladan ödeme var. Hem de 2.5 yıl gibi kısa sürede. Bakanlar değişti, hükümetler değişti, ama rant anlayışı değişmedi. Peki tek zarar bu mu? Değil elbette. Kurum kötü yönetiliyor, bu nedenle, her ay zarar ortalama 10 milyon dolar; yani 200 milyon TL…

Bu açık nasıl ortaya çıkıyor peki? Düşünün, enerjinin ortalama yüzde 40’ını AKSA üretiyor. Kıb- Tek, kendine düşen üretimi ya buhar tribünlerini de kullanarak pahalıya üretiyor, ya da güney Kıbrıs’tan pahalı alım yaparak, her 4 milyon Euro’luk alıma 3 milyon da fazladan ödüyor

Peki, hem kendisi üreten, hem AKSA’dan enerji alan, hem güneyden enerji alarak satan Kıb- Tek’in aylık yaklaşık 400 milyon TL’lik tahsilatı 330 milyon TL civarında akaryakıta, geriye kalan da maaşa, günlük harcamalara gidiyor. Peki AKSA’dan alınan enerjinin parası?

Kıb- Tek, AKSA’ya ödeme yapmama geleneğini sürdürüyor. Her ay ortalama 200 milyon TL bir fatura var. AKSA yakıta sıkışınca, Kıb- TEK’in kapısına dayanıyor, Kıb- Tek de, “Bende para yok, Türkiye ödesin” diyor. İlişki aylardır böyle devam ediyor maalesef

Bu ilişki sonucunda, karlı çıkan Kıb- Tek ve tüketici. Neden? Çünkü pahalı bir ürünü, aslında ucuza tüketiyoruz. Acı ama gerçek. Kıb- Tek faturalarına en az yüzde 100 zam yapılması gerekiyor. Peki, Kıb- Tek’in ödemediği bu para kim tarafından ödeniyor?

Tabi ki Türkiye. Tabi ki KKTC maliyesi. Yani, Türkiye ve kamu maliyesi milyar milyar Kıb- TEK’e para aktarmasaydı, şu anda bırakın üretim yapmayı, makineler çürümeye terk edilmişti. Gerçek bu. Peki biz ne zaman bu ülkeyi kurumları ile birlikte layıkı ile yöneteceğiz

Bakın… Mayıs 2022'de Kıbtek'in, AKSA’ya borcu 1 milyar TL. Borcu devlet devralıyor; 560 milyon TL'si Türkiye'den, geriye kalan 540 milyon TL, de KKTC maliyesinden ödeniyor. Ardından, yine borç birikmeye devam etmiş, 5 Aralık 2022'de borç yine 1 milyar TL

Yine Türkiye devreye giriyor. AKSA’ya 600 milyon TL ödeme yapıyor. Ve sıkı durun, Mart 2023 sonu itibarı ile AKSA’nın alacağı 1 milyar TL’yi yine aşıyor. Bu kaynak ne kurumda ne de kamu maliyesinde var. İşin kötüsü, Türkiye de depremin yaralarını sarmakla meşgul.

Dahası da var. Uzun süredir Kıb- Tek yakıt alımında taşıma ücreti ödemiyor. Bu da taşımayı yapan Türkiye sayesinde yılda 8 milyon dolar (160 milyon TL) ek ödemeden kurtulmuş durumda. Bozulan jeneratörlerin 2.5 milyon dolarlık tamiratı da yine Türkiye tarafından yapılıyor

E? Geriye bir tek kurumu ekonomik akılla yönetmek, ehil ellere teslim etmek ve “özelleştirme” ile vatandaşı korkutmaktan vazgeçmek kalıyor. Maalesef kurumdan “CEO” maaşı çekenler, ihale ve iş takibi ile meşgul. Personeli kullanarak her tarafı tehdit ediyorlar

Tren raydan çıktı. Farkında değiliz ama, hepimizi zor günler bekliyor. Enerjide zam kaçınılmaz. Sürekliliği ise tehlike altında. Bu süreçten çıkmanın yolu, ekonomik akıl, doğru planlama, stratejik adımlar. İş siyasete malzeme edilemeyecek kadar ciddi… YORUMLARINIZI BEKLİYORUM. GÜNAYDIN

28/03/2023 08:21
Bu habere tepkiniz:
Habersiz kalmamak için Telegram kanalımıza katılın
ad
TAGS: hüseyin ekmekçi
MANŞETLER

HK KIBRIS

© 2019 Digihaber Portal Services Ltd. Haber Kıbrıs.