Psikiyatri Uzmanı Dr. Alparslan Asil Budaklı anlattı. Bipolar bozukluk, çoğu insanın adını bilmediği psikolojik bir hastalık! Dr. Budaklı, belirtileri arasında aşırı para harcama ve aşırı konuşmanın olduğu hastalıkla ilgili önemli bilgiler verdi.

Bipolar bozukluk “iki uçlu mizaç bozukluğu” olarak tanımlanan bir psikiyatrik hastalık… Çoğunlukla manik-depresif bozukluk olarak biliniyor. Duygular çok geniş bir aralıkta tanımlanıyor. Psikiyatride bunun en alt noktası ağır çökkünlük yani major depresyon, en üst düzeyi ise taşkınlık yani mani olarak isimlendiriliyor. Hayatın içerisinde çökkün dönemler, aşırı keyifli, aşırı öfkeli ya da hüzünlü dönemler yok mudur? Elbette vardır. Ancak bu hastalıkta belli bir süre boyunca, yaşamın büyük kısmını işgal eden, sosyal ve mesleki işlevselliği azaltacak derecede çökkünlük, taşkınlık ya da bu iki uç arasında hızlı geçişler olur.

HANGİ BELİRTİLER GÖRÜLÜR?

Duyguların taşkınlaşma evresi de denen mani ve bunun daha hafif şekli hipomanidir. Aslında mani ve hipomani iki farklı atak şeklidir, belirtilerin birçoğu birbirine benzer ancak mani de çok daha şiddetlidir. Bu dönemde hastalar çok keyifli ya da aşırı sinirli olabilir. Uyku ihtiyacında azalma, az uyusa dahi kendisini oldukça enerjik hissetme görülebilir. Bununla beraber özgüven artışı, kendisini çok önemli-yüksek statüde hatta bazen ilahi biri olarak görme, birçok fikrin aynı anda olması, projeler üretme, aşırı ve gereksiz para harcama, aşırı konuşma, gerçeklik yargısının bozulması görülür. Kısaca maniye ruhun ve bedeninin dış dünyayla uyumunu bozacak derecede hareketlenmesi diyebiliriz. Hipomanide bu belirtiler daha hafifken, manide klinikte yatarak tedavi edilmesi gereken bir durum olarak karşımıza çıkar.

KİMLER RİSK ALTINDA?

Yasal ve finansal problemler yaşamak, arkadaş kaybı, riskli arkadaşlıklar, zarar görmüş ilişki ve evlilikler, alkol ya da madde kullanımı, kötü iş ve okul performansları hastalığı tetikleyen etkenler arasında yer alır. Ayrıca birinci derece akrabalarda bipolar bozukluk olması, hastalık riskini artırabilir.

TEDAVİ YOLLARI NELERDİR?

Hastalıkta ilaç tedavisi olmazsa olmazdır. Bunun yanında çok iyi bir bireysel ve aile psikoeğitimi, bireysel terapi tedavinin ana saç ayaklarını oluşturmaktadır. Özellikle psikoeğitim ve belirtilerin tanımlaması, en ufak bir kıvılcımda dahi hastalığın erken farkına varılmasını ve süratle tedaviye başlanmasını sağlayacaktır. İyi planlanan bir tedavi ve sıkı bir hasta- aile- hekim iletişimi ile atak sayısı, sıklığı ve süresi azalabilmektedir. 

Sözcü/Nazan DOĞANER HALICI