Fidan’dan “Suriye ile normalleşme” meselesine ilişkin açıklama
19/09/2024
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suriye ile normalleşme meselesine ilişkin, "Türkiye'nin istediği tarzda bir çözümün olması halinde diğer sorunları da Suriye'nin daha rahat çözeceğine inanıyorum." dedi.
AAtölye'de Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası'nda gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Fidan, Suriye ile normalleşme meselesi ve ABD'nin Suriye politikası konularında da değerlendirmelerde bulundu.
Fidan, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed ile görüşmeye hazır olduğuna ilişkin ifadesini anımsattı.
Esed yönetimiyle epey zamandır askeri ve istihbari gibi çeşitli formatlarda görüştüklerini anlatan Fidan, "Özellikle Ruslar ve İranlıların olduğu ortamlarda hep görüşüldü." dedi.
Fidan, 2017'den itibaren Astana Formatı ve Türkiye'nin Ruslarla yaptığı diğer askeri mutabakatların neticesinde Suriye'deki rejimle muhalefetin arasında "dondurulmuş bir savaşın" olduğunu ve bir çatışmanın olmadığını belirterek "Bir sessizlik ortamı var. Herkes kendi bölgesinde duruyor. Bu sessizlik ortamında aradan geçen zaman içerisinde biz, belli konuların aslında kalıcı olarak çözülmesine yönelik adımlar atılmasının gerektiğini düşündük. Tabii burada tarafların bu adımları atması gerekiyor." ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin, rejim ve muhaliflerin kendi aralarında anlaşabileceği bir siyasal çerçeveye ulaşmasını istediğini vurgulayan Fidan, "Birleşmiş Milletler (BM) kararları uyarınca bu olduğu zaman bizim için sorun kalmıyor." dedi.
- Suriye ile normalleşme meselesi
Fidan, Türkiye ile Suriye'nin normalleşmesinden önce bazı sorun alanlarının yönetilmesi gerektiğini dile getirerek, şunları kaydetti:
"Yurt dışında milyonlarca Suriyeli mülteci neden var? Kendi halkıyla, muhalefetiyle problemli olan bir yönetim, milyonlarca mülteci üretmiş durumda. 3 milyondan fazlası Türkiye'ye gelmiş durumda. 5 milyon da Türkiye'nin ve Türkiye dostlarının Suriye içerisinde etkin olduğu bölgelerde yaşıyor, rejimin kontrolünün dışında. Biz, orada bu sistemi kurmuş olmasaydık 5 milyon insan daha Türkiye'ye gelmiş olacaktı. Neden biz Suriye'nin içerisinde dost unsurlarla varlığımızı sistematik bir şekilde yapıyoruz? Çünkü hala orada rejimle ilişkilerinde kendisini güvende hissetmeyen 5 milyona yakın bir kitle var."
Bu kitlenin rejimle barış ve güven ilişkisini tesis etmediği sürece Türkiye'nin daha fazla göç almayla ilgili endişelerinin izole edilmesinin mümkün olmadığının altını çizen Fidan, "Bırakın var olanların geri gitmesini, gönüllü bir şekilde daha fazla mültecinin Türkiye'ye gelmesini engelleyecek bir sistem olmuyor. Biz, hep şunu söylüyoruz: Kendi muhalefetinizle nasıl bir sistem kuracaksınız? Kendi halkınla, milyonlarla nasıl barışacaksın? Odaklanmanız gereken yer burası." diye konuştu.
Fidan, Türkiye'nin mülteciler ve terörle mücadele meselesini çok rahat konuşabildiğini ve ne istediğinden emin olduğunu vurgulayarak "Cumhurbaşkanımızın o konudaki vizyonu fevkalade net. Kurumlarımız bu konuda son derece bilgili, Silahlı Kuvvetlerimiz olsun, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) olsun, diplomasimiz olsun, bu konuda yoğun bir koordinasyonumuz var." dedi.
Bakan Fidan, sorunun daha fazla ileriye gitmemesi, çatışmaların olmaması, daha fazla insanın ölmemesi ve mülteci olarak çıkmaması için çabaladıklarını belirterek, Türkiye'nin terörle mücadelesini sürdürdüğünü söyledi.
- ABD'nin Suriye politikası
"Amerika, Suriye ile ilgili kendi taleplerinde aslında bu konuyu çok fazla ilişkilendirmiyor. Dolaylı olarak nereden ilişkilendirir? Amerika'nın ortaya koyduğu şartlarda, özellikle BM şartlarına yönelik birtakım çözümlerin olması gibi konular var çünkü Sezar Yasası biliyorsunuz, Suriye ile ticari ilişkiler dahil olmak üzere bütün ilişkileri Amerika, kendi hukuki normlarıyla yasaklıyor. Kendi hükümranlık alanı içerisinde olan entitelere." diyen Fidan, dolarla ve Amerikan şirketleriyle iş yapan yapıların Suriye ile ticaret konusunda sıkıntı çektiklerine, bunun halihazırda kötü olan Suriye ekonomisini aynı durumda tuttuğuna işaret etti.
Fidan, Suriye'nin 3'te 1'inin ABD tarafından desteklenen terör örgütü PKK/YPG'nin işgalinde bulunduğuna dikkati çekerek "İşgal edilen bölgelerde de özellikle Suriye'nin çok işine yarayacak doğal zenginlikler var, petrol başta olmak üzere." dedi.
Fidan, "(Suriye meselesinde) Türkiye'nin istediği tarzda bir çözümün olması halinde diğer sorunları da Suriye'nin daha rahat çözeceğine inanıyorum. Orada bir bağlantı var ama çok direkt bağlantı olmayabilir." ifadelerini kullandı.
19/09/2024 16:12