CİDDİ BELİRSİZLİK: Bir yanda hükümetin kimler arasında kurulacağı belirsizliği ve tartışmaları sürerken diğer yanda da resmi prosedür başlıyor. Bugün itibarı ile seçim sonuçlarına itiraz süresi dolacak. Dün ilan edilen resmi sonuçların kesinleşmesinin ardından sonuçlar Resmi Gazete’de yayımlanacak ve Anayasal süreç başlayacak

AKINCI ERKEN SEÇİME TAŞIYABİLİR: Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın görevi verdiği hiç kimse hükümeti kuramaz ise kapıda bir erken seçim daha görünüyor. Anayasa’nın 88. maddesine göre Akıncı, partilerin hükümeti kuramaması durumunda meclisin yenilenebilmesi için karar verebiliyor

PROSEDÜR NASIL İŞLEYECEK?

• Yüksek Seçim Kurulu bugün saat 17.00’ye kadar itirazları kabul edecek
• İtirazların değerlendirilmesinin ardından milletvekilleri Resmi Gazete’de yayımlanacak
• Resmi Gazete’de vekillerin yayımlanmasının ardından onuncu gün meclis toplanacak ve vekiller yemin edecek
• Cumhurbaşkanı, hükümeti kurma görevini, ‘güvenoyu alabilecek bir vekile’ verecek
• Görevi alan vekil hükümeti 15 günde kurabilmeli
• Akıncı, atamaları yaptıktan sonra, Bakanlar Kurulu listesi, meclise sunulacak
• Hükümet Programı, atanma tarihinden başlayarak en geç bir hafta içinde mecliste okunacak
• Programın Cumhuriyet Meclisi’nde okunmasından sonra güvenoyuna başvurulacak

Havadis/Bertuğ TOPAL

7 Ocak Erken Genel Seçimleri’nin tamamlanmasının ardından herkes koalisyon tartışmalarının içine daldı. Yasal prosedürün konuşulması gereken günlerde koalisyon görüşmeleri konuşulduğundan Yüksek Seçim Kurulu’nun uygulayacağı prosedürler tam anlamıyla unutuldu.

Önce Yüksek Seçim Kurulu’nun ardından ise Cumhurbaşkanı ve siyasi partilerin üzerine düşen görevler bulunuyor. Koalisyon tartışmaları ise bu süreçlerin sonrasında reel olarak konuşulmaya başlanacak.

Yasal prosedür ise Yüksek Seçim Kurulu’nun itirazları değerlendirilmesi ile başlayacak. Ardından ise Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı yetkiyi istediği bir partiye verebilecek.

Erken seçim için 60 günlük süre var

Mevcut Meclis aritmetiğinde herhangi bir parti koalisyon hükümetini kuramaz ise bu kez görev tekrara Cumhurbaşkanı Akıncı’ya geri geliyor. Akıncı, 60 günlük süre içerisinde Anayasa’nın 88’inci maddesini devreye koyabilir.

Buna göre ya Meclis erken seçimi ortaya koyacak ya da Cumhurbaşkanı Akıncı hükümet kurulamaması nedeniyle erken seçim kararı verecek.

İlgili maddenin birinci fıkrası, Cumhuriyet Meclisi’nin kendi seçiminin yenilenmesine, üye tamsayısının salt çoğunluğu ile yani 26 vekilin onayı ile karar verebileceğine işaret ediyor.

Diğer madde ise Cumhurbaşkanı Akıncı, Anayasa’nın 106. maddesinin (2). fıkrası kurallarına uygun olarak, altmış günlük süre içinde Cumhuriyet Meclisi çoğunluğuna dayalı bir Bakanlar Kurulu’nun atanmasına olanak bulunmaması halinde, Cumhuriyet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar verebileceğini gösteriyor. Cumhurbaşkanı Akıncı, Cumhuriyet Meclisi seçimlerinin yenilenmesine karar vermeden önce, gerekli gördüğü takdirde, halkoylamasına da başvurabilir. Yasada, “Cumhurbaşkanı, seçimlerin yenilenmesini veya halkoylamasına başvurulmasını kararlaştırırken, Cumhuriyet Meclisi Başkanı, Bakanlar Kurulu ve Cumhuriyet Meclisinde grubu bulunan siyasal parti başkanlarının görüşlerini alır” deniliyor.

İlk olarak top YSK’da

7 Ocak Erken Genel Seçimleri’nin tamamlanmasının ardından hükümeti kurma çalışmalarının resmi olarak başlaması için bir dizi prosedür işletilmesi gerek.

Prosedüre göre Yüksek Seçim Kurulu bugün itibarı ile itirazları almayı durduracak.

Yüksek Seçim Kurulu’nun bugün mesai sonuna kadar alacağı itirazlarla ilgili kararını vermesi için ise 15 günü bulunuyor.

Resmi Gazete’de duyurulacak

Yüksek Seçim Kurulu’nun itirazları değerlendirmesinin ardından milletvekilleri ve tüm sonuçlar Resmi Gazete’de yayınlanacak. Bu süre bugün itibarı ile en fazla 16 gün sürebilecek. Yüksek Seçim Kurulu’nu görevi bu noktada tamamlanarak iş Cumhuriyet Meclisi ve Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’ya geçecek.

 Meclis 10 gün sonra toplanacak

Resmi Gazete’de seçim sonuçlarıyla ilgili duyuru yapıldıktan on gün sonra Cumhuriyet Meclisi toplanabilecek.

Milletvekilleri, Cumhuriyet Meclisi’nde yemin ederek görevlerine başlayacak. İlk toplantıya katılmayan milletvekilleri, katıldıkları ilk Meclis birleşiminde yemin etmesi şart. Aynı kural, ara seçimlerde kazanan milletvekilleri için de uygulanıyor.

Akıncı görevi herkese verebilir

Milletvekilleri Cumhuriyet Meclisi’nde yemin ettikten sonra ise görev Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’ya geçiyor. Cumhurbaşkanı Akıncı, hükümeti kurma görevini güvenoyu alabilecek herhangi bir grup başkanına veya milletvekiline verebiliyor. Ancak teammüller gereği hükümeti kurma görevi seçimlerden birincei gelen partiye veriliyor. Onun kuramaması durumunda ise bu sıra ikinci ve üçüncü parti olarak devam ediyor.

Görevi alanın 15 günü var

Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın hükümeti kurma görevini verdiği vekilin Bakanlar Kurulu’nu oluşturmak ve Akıncı’ya sunmak için on beş gün süresi bulunuyor.  Eğer görevi alan milletvekili on beş günlük süre içerisinde herhangi bir koalisyon kurma noktasında başarı sağlayamazsa görevi geri vermek zorunda.

Seçim ve Halk Oylaması Yasası’na göre, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı tarafından görev verilen vekilin yeni hükümeti olulturmasına kadar geçen sürede eski Bakanlar Kurulu görevine devam edecek.

 Bir hafta içerisinde program okunacak

Akıncı’nın görevi vermesi ve ardından hükümetin kurulmasıyla Cumhuriyet Meclisi’nde hükümet programı maratonu başlayacak. Hükümet programı Akıncı’nın bakanları atamasının ardından en geç 1 hafta içinde yapılması gerekiyor.

Yasaya göre; Cumhurbaşkanı tarafından atanan Bakanlar Kurulunun listesi, tam olarak, Cumhuriyet Meclisi’ne sunulması,  Bakanlar Kurulu’nun programının da atanma tarihinden başlayarak en geç bir hafta içinde, Başbakan veya bir bakan tarafından, Cumhuriyet Meclisi’nde okunması gerekiyor.

Hükümet Programın Meclis’te okunmasının ardından ise güvenoyu alınacak. Güvenoyu için görüşme, hükümet programının okunmasından iki gün geçtikten sonra başlayacak. Görüşmelerin bitiminden bir tam gün geçtikten sonra ise oylama yapılacak.