İnfantil Amnezi: Doğduğunuzu Neden Hatırlamıyorsunuz?

ads ads ads ads
07/11/2022

ads
İnfantil Amnezi: Doğduğunuzu Neden Hatırlamıyorsunuz?

İnfantil amnezi, yetişkinlerin erken dönem anılarını hatırlayamamaları, çocuklukta meydana gelen hızlıca unutma ile ilişkilidir. İnfantil amnezi, beyninizin normal gelişim süreçlerinin bir yan etkisi gibi görünen amnezinin bir versiyonudur. Peki, bebeklik ve çocukluk anılarınızı neden hatırlamıyorsunuz?

Peki Amnezi kaç yaşında görülür?

Tüm insanlar dört yaşından önce unutulan anıları veya herhangi bir biyografik olayı hatırlamakta güçlük çekerler.

Yedi ila on yaş arasındaki bir zamana kadar bellek hızı da beklenenden daha düşük kalır, bu nedenle yaygın olarak çocukluk amnezisi olarak adlandırılır.

İnfantil amnezi ‘nin kesin nedeni, modern sinirbilimde yoğun bir şekilde halen tartışılan bir konu olmaya devam etmektedir.

Aşağıdaki makale, İnfantil Amnezi ile ilgili en son araştırmaları kapsayan bir makale.

İnfantil Amnezi ‘ye Genel Bir Bakış

Bebekler hatıralar oluşturabilir, ancak belirli deneyimleri hatırlatan türden değil.

Rutgers Üniversitesi’ndeki çocuk gelişimi sınıfımda ne zaman hafızayı öğretsem öğrencilerimden ilk anılarını hatırlamalarını isteyerek başlıyorum. Bazı öğrenciler okul öncesi ilk günlerinden bahseder; bazıları incindikleri veya üzüldükleri bir zamandan bahseder, bazıları ise küçük kardeşlerinin doğduğu günden bahseder.

Bebekler, belirli deneyimleri hatırlatan türden değil, anılar oluşturabilirler.

Ayrıntılardaki büyük farklılıklara rağmen bu hatıraların birkaç ortak noktası vardır; hepsi bir kişinin hayatındaki önemli deneyimlerin hatıralarıdır ve genellikle 2 veya 3 yaşından önce gerçekleşmezler. Aslında çoğu insan hayatlarının ilk birkaç yılındaki olayları hatırlayamıyor bunu araştırmacılar infantil amnezi olarak adlandırıyor.

Peki ama neden bebekken başımıza gelenleri hatırlayamıyoruz?

Hafıza sadece belli bir yaşta mı çalışmaya başlıyor?

Araştırmacıların bebekler ve hafıza hakkında bildiklerini burada bulabilirsiniz.

Bebekler anı oluşturabilir.

İnsanların 2 veya 3 yaşından önce pek hatırlayamadıkları gerçeğine rağmen, araştırmalar bebeklerin anıları oluşturabildiğini gösteriyor sadece kendiniz hakkında anlattığınız türden hatıraları değil. Bebekler yaşamlarının ilk birkaç gününde kendi annelerinin yüzünü hatırlayabilir ve onu bir yabancının yüzünden ayırt edebilirler.

Birkaç ay sonra, bebekler en sık gördükleri yüzlere gülümseyerek birçok tanıdık yüzü hatırladıklarını gösterebilirler.

Her iki kardeş de bu önemli toplantıyı hatırlayacak mı?

Aslında otobiyografik olanların yanı sıra birçok farklı türde hatıra var. Farklı elma çeşitlerinin isimleri veya kendi ülkenizin başkenti gibi anlamsal hatıralar veya gerçeklerin hatıraları vardır. Ayrıca, ön kapınızı açmak veya arba kullanmak gibi bir eylemin nasıl gerçekleştirileceğine ilişkin prosedürel hatıralar da vardır.

Psikolog Carolyn Rovee-Collier’in 1980’lerde ve 1990’larda laboratuvarında yapılan araştırmalar, bebeklerin bu diğer tür hatıralardan bazılarını erken yaşlardan itibaren oluşturabildiğini gösterdi. Elbette bebekler tam olarak ne hatırladıklarını söyleyemezler.

Dolayısıyla Rovee-Collier’in araştırmasının anahtarı, bebeklerin uzun bir süre boyunca anılarını değerlendirmek için hızla değişen bedenlerine ve yeteneklerine duyarlı bir görev tasarlamaktı.

2 ila 6 aylık bebeklere yönelik çalışmada araştırmacılar bir bebeği hareketli asma başı olan bir beşiğe yerleştirerek Bebeğin bacaklarını hareket ettirmeye yönelik doğal eğilimleri hakkında bir fikir edinmek için ne kadar tekme attığını ölçerler. Ardından bebeğin bacağından cep telefonunun ucuna bir ip bağlarlar, böylece bebek ne zaman tekme atsa cep telefonu hareket eder.

İnfantil amnezi için bir başka olası açıklama, bebeklerin yaşamlarının ikinci yılına kadar dilleri olmadığı için , kendi yaşamları hakkında daha sonra hatırlayabilecekleri anlatılar oluşturamamalarıdır.

Tahmin edebileceğiniz gibi, bebekler kontrolün kendilerinde olduğunu çabucak öğrenirler; hareketi görmekten hoşlanırlar ve bu nedenle ip bacaklarına takılmadan öncekinden daha fazla tekme atarlar. Bu da tekmelemenin telefonu hareket ettirdiğini öğrendiklerini gösterir.

6-18 aylık bebekler için yapılan çalışma benzerdir. Ancak bu yaş grubunun çok uzun süre bir beşikte yatmak yerine bebeği elleri sonunda bir treni ray etrafında hareket ettirecek bir kol üzerinde ebeveynlerinin kucağına oturturlar.

İlk başta kolu çalıştırmadan bir bebeğin doğal olarak ne kadar bastırdığını ölçüyor. Ardından kolu açarlar. Artık bebek ona her bastığında tren rayının etrafında hareket edecek. Bebekler oyunu yeniden çabucak öğrenirler ve treni hareket ettirirken kola önemli ölçüde daha fazla basarlar.

Bunun bellekle ne ilgisi var?

Bu araştırmanın en zekice yanı, Rovee-Collier’in bebekleri birkaç gün bu görevlerden biri konusunda eğittikten sonra, daha sonra bunu hatırlayıp hatırlamadıklarını test etmesidir. Bebekler laboratuvara geri döndüklerinde, araştırmacılar onlara sadece cep telefonunu veya treni gösterdiler ve hala tekmeleyip kola basıp basmadıklarını ölçtüler.

Bu yöntemi kullanan Rovee-Collier ve meslektaşları 6. ayda bebeklerin bir dakika eğitilirse bir gün sonra bir olayı hatırlayabildiğini buldular. Bebekler ne kadar büyükse, o kadar uzun süre hatırlıyorlardı. Ayrıca bebekleri daha uzun süre eğiterek ve onlara hatırlatıcılar vererek örneğin, cep telefonunun çok kısa bir süre kendi kendine hareket ettiğini göstererek bebeklerin olayları daha uzun süre hatırlamalarını sağlayabileceğinizi keşfetti.

Neden Otobiyografik Anılar Değil?

Bebekler ilk birkaç ayda anıları oluşturabiliyorsa, insanlar neden yaşamın o erken evresindeki şeyleri hatırlamıyor?

İnsanların otobiyografik anılar oluşturamadığımız için mi infantil amnezi yaşadıkları, yoksa onları geri getirmenin bir yolu mu olmadığı hala net değil. Kimse neler olup bittiğini kesin olarak bilmiyor, ancak bilim adamlarının birkaç tahmini var.

Bir çocuğun bir olayı gerçekleştiği anda söze dökebilme yeteneğinin, onu aylar veya yıllar sonra ne kadar iyi hatırlayacağını öngördüğü bir dereceye kadar doğrudur.

Birincisi otobiyografik anılar için benlik duygusuna sahip olmamız gerekmektedir. Davranışınızı başkalarıyla nasıl ilişkilendirdiğinize göre düşünebilmeniz gerekir. Araştırmacılar bu yeteneği 1970’lerde allık testi adı verilen bir ayna tanıma görevi kullanarak test ettiler. Bir bebeğin burnuna kırmızı ruj veya allık sürerek uygulanmaktadır.

Daha sonra araştırmacılar bebeği bir aynanın önüne yerleştirir. 18 aydan küçük bebekler, kendilerini tanıdıklarına veya yüzlerindeki kırmızı lekeye dair herhangi bir kanıt göstermeden, yansımadaki sevimli bebeğe gülümserler. 18 ile 24 aylık küçük çocuklar kendi burunlarına dokunurlar hatta utanmış görünürler; bu durum aynadaki kırmızı noktayı kendi yüzleriyle ilişkilendirdiklerini ve biraz benlik duygusuna sahip olduklarını düşündürür.

İnfantil amnezi için bir başka olası açıklama, bebeklerin yaşamlarının ikinci yılına kadar dilleri olmadığı için, kendi yaşamları hakkında daha sonra hatırlayabilecekleri anlatılar oluşturamamalarıdır.

Sonuç olarak beynin hafızadan büyük ölçüde sorumlu olan bölgesi hipokampüs bebeklik döneminde tam olarak gelişmemiştir.

Bilim adamları, bu faktörlerin her birinin 2 yaşından önceki yaşamınız hakkında hiçbir şey hatırlayamamanızın nedenine nasıl katkıda bulunabileceğini araştırmaya devam edecek.

İnfantil Amnezi

İnfantil amnezi tanımı, çok erken anıların kaybıdır. Çoğu insan, çok küçük bir çocukken olan olayları hatırlamaz. Örneğin, çoğu insan kendi ilk kelimelerini veya ilk adımlarını hatırlayamayacaktır.

Bir insan kaç yaşını hatırlayabilir?

Bazı insanlar iki yaş gibi çok daha erken döneme ait anılarını hatırlarken bazıları 7-8 yaşlarını hatırlamıyor. Ortalama 3,5 yaşından itibaren silik de olsa bazı anılar hatırlanıyor.

3 yaşından önce olanları niçin hatırlamıyoruz?

Kanadalı araştırmacılar, sinirbilimde bu çok önemli soruyu ele aldılar. 3 Yaşından önce yaşanılan hatırlararı ve olayları neden hatırlamıyoruz.

Yaygın olarak “çocuk amnezisi” olarak adlandırılan şeyin, beynin kısa süreliden uzun süreli belleğe anıları depolamaktan sorumlu bölgesi olan hipokampüsün aşırı yüklenmesinden kaynaklandığını buldular.

Limbik Sistem ve Hipokampus yaklaşık 3 yaşına kadar tam olarak gelişmemiştir. Bu, bellek depolamanın önemli bir parçasıdır. Ayrıca, etrafınızdaki olayları işleme biçiminiz, bağlamsallaştırma, düzenleme ve anlama yolu olarak büyük ölçüde dille bağlantılıdır. Bu nedenle, belleğe kaydetme yeteneğine sahip olsanız bile, depoladığınız şeyin içeriğini gözden geçirmek/anlamak kolay olmayabilir. Bu yüzden 3 yaşından önce olanlar veya bebeklik döneminde yaşananlar hatırlanmaz.

Çocuklar kaç yaşından sonra unutmaz?

Çoğu yetişkin için, en erken epizodik hafızaları 3 yaşından itibaren hatırlanır ve çok azı bundan önceki herhangi bir şeyi hatırlayacaktır. (Epizodik bellek, açıkça belirtilebilen veya bir araya getirilebilen günlük olayların hafızasıdır.)

Pek çok üç yaşındaki çocuk, bir ya da iki yaşlarındaki olayları hatırlayabilir, ancak bu çok erken anıların yavaş yavaş unutulma eğiliminde olduğu aşikar. Bu yüzden çoğu genç ve yetişkin, dört veya beş yaşından öncesini hatırlayamıyor.

Yine de akademisyenler, erken çocukluk anılarının 7 yaşından itibaren hızla kaybolmaya başladığına inanıyorlar.

Çocuk amnezisi ne demek?

Çocukluk amnezisi olarak bilinen bu durum; yetişkinlerin, çocukluk dönemlerinde yaşadığı mekan, duygu ya da olayları hatırlayamamasıdır. Çocukluk amnezisi olan bir kişi 10 yaşına kadar olan anıları hatırlamakta zorlanır.

Amnezi ne kadar sürer?

Hafif kafa travmasından kaynaklanan amnezi, tedavi olmaksızın dakikalar veya saatler içinde düzelebilir. Şiddetli kafa travmasından kaynaklanan amnezi 1 haftaya kadar sürebilir. Nadir durumlarda, çok ciddi bir kafa travmasından kaynaklanan hafıza kaybı aylarca sürebilir. Demanstan kaynaklanan amnezi genellikle tedavi edilemez.

07/11/2022 21:36
Bu habere tepkiniz:
Habersiz kalmamak için Telegram kanalımıza katılın
ad
ad
TAGS: İnfantil Amnezi: Doğduğunuzu Neden Hatırlamıyorsunuz?
MANŞETLER

HK YAŞAM

© 2024 Haber Kıbrıs Medya Danışmanlık ve Matbaacılık Ltd.