İki dini bayramdan birine daha ulaşmanın sevinciyle hepinizi en içten duygularımla selamlıyorum. Arefe gününü idrak ettiğimiz bugün bizim için dini, milli, örfi ve sosyal birçok anlam içermektedir. Bugün sizlere onlardan bahsetmek istiyorum.

Hepimizin bildiği üzere Kurban Bayramı biz Müslümanlara emredilen dini bir vecibedir. Kesebilen keser ama Allah için. Varsa gücü gösteriş yapmadan, kestiği hayvanın ebatıyla kibirlenmeden, garip gurebanın hakkını gözeterek Allah için adanmışlığın bir simgesidir kurban. Hz İbrahim’in sözü, Hz İsmail’in teslimiyetinin bir sembolüdür kurban.

Peki kimler kurban kesmeli? Bu durum dini bir kıstasa tabidir. Kurban, zekat verebilecek olanlara vacip bir ibadettir. Ancak bizim toplumumuzda zekat miktarı mala ulaşan ya da ulaşmayan birçok kimsenin kurban kestiğine şahit oluyoruz. Buradaki durum ise biraz örfidir. Kurban kesmeyi adet edinmiş bir aile için kurban kesilmeyen bir bayram buruk geçer, hüzünlü geçer. O yüzden de imkanı dahilinde kurban kesmeyi adet edinmiştir milletimiz. Kesebilen keser, dağıtır, paylaşır, başkalarının sevincine ortak olur. Kesemeyen ise payına düşeni kabul eder, kesenin dağıtma sevincine ortak olur, bir misafir edasıyla ikram edileni aş eder.

Peki hangi hayvanlar kurban edilir? Dinimize göre keçi, koyun, inek ve deve cinsinden hayvanlar kurban edilir. (Deve bir zamanlar Kıbrıs’ta var olan bir hayvandı. Hatta haybolan bir miras unsurumuz olan Lefkoşa’da Deveciler Hanı adında 1960’lı yıllarda yıkılana kadar bir hanımız da bulunmaktaydı. Şimdi bir nostalji olarak eski Kıbrıs resimlerinde görmekteyiz. Her neyse konumuza dönecek olursak) Boynuzu kırık olmayan, hasta olmayan, hamile olmayan, güçlü ve semiz hayvanlar kurban edilmelidir. Hatta sürdürülebilir bir hayvancılık için kısır veya erkek hayvanların kurban edilmesi evladır.

Peki kurban kesmesek de bağışlasak olur mu? Kurban bağışlamak kesilmek şartıyla olur. Yani parasını verdiğiniz kurum kurbanı keser ve dağıtırsa bu kurban ibadetini karşılar. Eğer verdiğiniz para ile kurban kesilmez ise sadaka niyetine geçer. Kurban kesilmiş olmamaktadır. Eğer bağışlamaya niyet ettiyseniz önce yakın çevremizden başlamak üzere akrabamızı ve komşularımızı gözetelim. Beldemizde ve ülkemizde Kurban organizasyonları var ise onlara yönelelim. Bunun dışında ise bugün birçok kurumsal yardım derneği başta Doğu Türkistan, Tacikistan, Filistin, Suriye, Yemen, Sudan vb. mazlum coğrafyalardaki toplama kamplarında, savaş ve afet bölgelerinde Kurban dağıtımı yapmaktadır. Bu kurumlar aracılığıyla da hiç görmediğimiz mazlum ve mağdurlara da el uzatma şansına sahibiz.

‘Ne verirsen elinle o gelir seninle’ anlayışıyla uzak yakın demeden iyiliğin peşinde olalım. ‘İyilikte yarışın’ emri gereğince Allah için iyiliğin peşinde olalım. ‘Emrolunduğun gibi dost doğru ol’ emri gereğince Allah için doğruluğun ve adaletin peşinde koşalım. Küs olduklarımızla barışmak için bir fırsattır bayram. Küslüklere son verelim. Akrabalarımızı, komşularımızı ve de cümle ölmüşlerimizin kabirlerini ziyaret edelim. Bir Fatiha okuyalım cümle ruhlarına. Bir Yasin-i Şerif bağışlayalım.

Bir ayet: “Şimdi sen Rabbine kulluk et ve kurban kes.” (Kevser 108/2)

Bir hadis: “Topal hayvan, tek gözlü hayvan, hastalığı belli olan hayvan, zayıf ve cılız hayvan kurban edilmez.” (Ebû Dâvûd, Dahaya: 5)

Bir beyit: Yılda bir kurbân keserler halk-ı âlem ıyd için

Dem-be-dem sâ’at-be-sâ’at ben senin kurbânınam (Fuzuli)

(Anlamı: İnsanlar bayramda ibadet etmek maksadıyla yılda bir kez kurban kesiyor. Oysa ben her an ve her saat senin için kurban olmaya hazırım.)

                                                                                                                                                      İsmail SEZGİN                                                                                                                                                                                       Eğitimci-Yazar