Yazıma başlamadan önce hepinizi en kalbi duygularımla selamlarım. Bu yazıda amacım Bob Marley’in müziğini eleştirmek veya müzik dinlemenin caiz mi olup olmadığını tartışmak değil.  ‘Cuma yazıları yazar mısınız hocam’ diye sorulduğunda hiç düşünmeden kabul etmiştim. Ancak klasik bir vaaz şeklinde yazmak yerine kendimce farklı gördüğüm noktaları haftada bir de olsa burada yazmak keyif verici oluyor. Çevremden de teşvik edici sözler duymak beni yazma noktasında da cesaretlendirdiğini de itiraf etmeliyim. Pek tabi yazıları okumadan beğenen ya da başlığını okuyup içeriğini okumadan yorum yapanlar da az değil, onu da öğrenmiş oldum.

Okuma alışkanlığımız maalesef ürpertici boyutta. Bir sayfalık yazıları bile okumaya tahammülümüz yok. Ancak biz yine de yazmaya ve okumaya devam edeceğiz.  Yazmak dertleşmek gibi…

Gel gelelim yazımızın başlığına. Bob Marley toprağı bol olsun, ikonik bir adam. Bazen bir tişörtün üstünde, bazen bir duvarda, bazen de bir gönderide görürüz resmini. Tarihi bilgileri okumayı, araştırmayı hep kendimce eğlenceli bulmuşumdur. Bob Marley de böyle bir şey benim için. Meditasyon tarzında sakin müziğini sevenleri çoktur. Peki kimdir bu Bob Marley?

Jamaikalı olan Marley 36 yaşında vefat etmiş olmasına rağmen dünya çapında bir üne kavuşmuştur. Onu meşhur eden şarkıları aslında bir tür ilahi formunu taşıyan reggae türü müziklerdir. Neden mi ilahi dedim? Çünkü Marley Rastafaryanizm denilen bir harekete mensuptu. Eski ahit ve kadim Etiyopya kültürünün bir birleşimine yani. Bu dinin temel özellikleri arasında domuz yemezler, içkiyi çokça tüketmezler, eşcinselliğe karşı ve ataerkil bir görünüme sahiptir. Bazı müntesipleri de vejetaryendir. Esrar ise bu inancın sembollerinden desek yanlış olmaz heralde. Ayrıca saç stili haline gelen rasta diye de bildiğimiz ‘Dreadlock’ adlı örgü saçları da meşhurdur. Aslında bu saç şekli de ayinsel bir anlam ifade etmektedir. Taranmaz ve yıkanmaz.

Bir başka özellikleri ise vücudun tek parça olarak Tanrı’ya ulaşması gerektiği inancıdır. Bu nedenledir ki Marley 36 yaşında hayata gözlerini yummuştur. Kangren olan parmağının kesilmesine karşı çıktığı için. Bu inanç sistemi 20. Yüzyılın başlarında o zaman İngiltere’ye bağlı bir toprak olan Jamaika’da bir başkaldırının ürünüdür. Sömürgeciliğe karşı bir inançtan beslenmektedir. Adalet arayan özgür ruhlu siyahilerin ülkesi: Jamaika. Özgür, isyankar bir o kadar da sevgi dolu.

Rastafaryanizm inancı barış, reggae, öze dönüş, sevgi vb. sözleri kendine mal etmiş olsa da bir yerde Eski Ahit’e de göz kırparak Siyon inancını da taşımaktadır. Marley bu inancı ‘ Iron Lion Zion’ (Demir Aslan Sion) şarkı sözlerinde ortaya koymaktadır.  (Daha geniş bir okuma yapmak isteyenler bir dönem Etiyopya’yı yöneten Solomon Hanedanı ve 1974’te devrilen İmparator ‘Haile Selassie’ hakkında bilgi edinebilirler.)

Gel gelelim neden böyle bir yazı yazdığıma gelince. Bir arkadaşa araba bakmaya çıktık bugün. Malum Filistin olayları var, Siyonizm’e selam veren firmaları boykot edelim dedik. Neredeyse boykot listesine girmeyen araç firması yok. Rahmetli Erbakan’ın dediği sözler canlandı aklımızda: ‘’Biz her taşın altında Siyonizm var demiyoruz. Sadece Siyonizm hiçbir taşın altını boş bırakmaz diyoruz.’’ Gün boyu hangi firma ne kadar Siyonizm’e hizmet ediyor diye araştırmakla geçmişken aklıma nedensizce Bob Marley’in bile ‘İron Lion Zion’ şarkısı olduğu aklıma geldi. Bazılarınız Filistin-İsrail olaylarını yazılarımda çok yer verdiğimi düşünebilir. Doğrudur. Ama nasıl yer vermeyim? Daha bugün Lübnan Hizbullah’ı topyekün savaştan ve Kıbrıs Cumhuriyeti’ni vurmaktan bahsetti. 150 km ötemizde yaşananları görmeden nasıl yazmaya devam edebilirim ki?

Sözlerimi Bob Marley’in hayata göz yumarken söylediği sözlerle tamamlamak istiyorum:

‘Oğlum Ziggy, para her şeyi satın alamaz.’