KTMMOB Peyzaj Mimarları Odası Başkanı Dr. Gülizar Eroğlu tarafından 2023 yılında Mağusa  "Aşıklar Yolu" olarak bilinen güzergahta keşfedilen iki anıt ağaç bakanlar kurulu kararı ile koruma altına alındı.

24 Temmuz 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan karar ile Taşınmaz Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulu, adı geçen ağaçların anıt ağaç olarak listelenmesi ve koruma altına alınmasını kararlaştırdı.

Söz konusu ağaçların, muhtemelen İngiliz döneminde Kıbrıs'a getirilerek dikilmiş olan Phytolacca dioica türü olduğu ve Şekerci Boyası ya da Gölge Ağacı olarak bilindiği kaydedildi. Güney Amerika’ya özgü olan bu ağaçlar, devasa boyutlara ulaşabilen, her dem yeşil ve iki evcikli (dioik) bitkilerdir. Ağaçların tacı, dev bir şemsiyeye benzer ve 18 metre çapa ulaşabilir. Gövdesinde su muhafaza edebildiği için kurak alanlarda yetişebilir ve -4 dereceye kadar dayanabilen bu subtropik ağaç, öz suyunun zehirli olması nedeniyle böceklere karşı da dirençlidir.

Parklarda peyzaj amaçlı ve bonsai yapımında kullanılan bu ağacın meyvelerinden geleneksel boya üretilmekte olup, Şekerci Boyası ismini de buradan almaktadır. Aynı türden ağaçların Girne’de de bulunduğu ve Bella Solarus-Güzel Gölge Ağacı olarak bilindiği bilinmektedir.

KTMMOB Peyzaj Mimarları Odası olarak, Gazimağusa’da bulunan bu kıymetli ağaçların anıt ağaç olarak listelenmesi ve koruma altına alınmasında öncü olmaktan büyük mutluluk duyduklarını belirten Dr. Gülizar Eroğlu, sürecin takipçisi olacaklarını ve Kıbrıs'ın doğal ve kültürel değerlerinin korunması için ellerinden geleni yapmaya devam edeceklerini ifade etti.