İstatistik Kurumu eski müdürü Güner Mükellef, sosyal medya hesabından açıklama yaparak hükümete ve istatistik kurumu yönetimine tavsiyelerde bulundu. 

Mükellef'in yazısının tamamı şöyle;

"Geçen hafta Dünya Bankası Tarafından hazırlanıp sunulan KKTC ekonomisine ilişkin raporda Dünya Bankası uzmanları, ülke ekonomileri için hazırlanan Input/ Output Tabloları analizinin ekonomideki üretim süresini ve maliyetlerini aşağıya çekebilmek için yararlı olacağı hususunu dile getirmişlerdi. Input/Output Tablolarında Dünya Bankası uzmanları tarafından dile getirilmeyen ekonomi ile ilgili daha bir sürü yararlı bilgiler mevcuttur. Kısaca bunlara değinecek olursak; bu tablolar aslında Arz, Talep, yerli Üretim, İthalat, Dağıtıcı Payları,  Çarpan Katsayıları,  Girdi Katsayıları, Girdiler Ters Matrisi ve Input/Output Fiyat Analizleri türevlerinin oluşturlduğu tablolardır. Bu nedenle ülke ekonomisine ilişkin birçok veriyi bir arada görme ve değerlendirme imkanı sunmaktadırlar. Ör. Sektörel bazda üretime, Girdi kullanım yapısına,  kar marjlarına, ulaştırma paylarına, çarpan etkilerine, kamu tüketimine, özel tüketime,  katma değer oranlarına, ücret ödemelerine, Milli Gelirin ayrı ayrı üç yöntemle hesaplanmış (Gelir, Harcama ve Üretim) yapısına, Kalkınma Planlarının hazırlanmasında ihtiyaç duyulan birçok veriye,   sübvansiyonlara, vergilere, Sabit Sermaye oluşumu ve tüketimine, stok değişimine, mali müeseseletden aldıkları hizmetlere   ve ekonomiye ilişkin fiyat analizlerine ilişkin ekonomiye ait birçok veriyi bu tablolarda bulabiliriz. Bu tabloların ekonomilerin yönetilmesi ve geliştirilmesine  sayısız faydaları olmakla bereber, statik bir yapıyı aktardıklarından dolayı da yapılacak değerlendirmelerde ve alınacak kararlarda amaca uygun tamamlayıcı çalışmaların seçiminde ve yapılmasında dikkatli davranılması gerekir.

Input / Output Tablolarının Dünya Bankası uzmanları tarafından  belirtilmeyen ve yukarıda sıralanan faydaları da bulunmaktadır.  Bunu da Hükümet ve Istatistik kurumu yönetiminin bilgilerine sunmakta fayda vardır.   Ayrıca Dünya Bankası Uzmanları tarafından bu raporda yine  belirtilmeyen bir husus da bu tabloların nasıl hazırlanacağıdır. Burada hükümete ve İstatistik Kurumu yönetimine bu hususta yardımcı olacak bilgileri sıralamaya çalışacağım.  Tablolar için;

1- Öncelikle bir nüfus sayımı yapılmalı. Bu sayım;  gerek tabloların nihai tüketim blokunu oluşturmak için ihtiyaç duyulan verilerden  hanehalkları tüketimlerine ulaşmak üzere yapılacak Hanehalkı Bütçe Anketinin güncel  örneklem boyutuna, gerekse nüfusun bir tam sayım olarak işgücü verilerine ulaşılması açısından son derece önemlidir.

2- Sanayi ve İşyerleri Sayımı. Aslında İstatistik Kurumunda uzun yıllar önce böyle bir sayım yapılmış ve bilgim dahilinde olduğu kadarıyla ülke için İşyeri Kayıt Sistemi oluşturulmuştur. Ancak bu sistemin de güncellenmesi ihtiyacı bulunmaktadır. Kurum yetkilileri bu hususta ilçelerde random olarak seçecekleri sokaklarda işyerlerinin belirlenecek verilerini alanda sorgulayarak ellerindeki sistemin durumu hakkında net bir bilgiye ulaşabilirler ve yeni bir sayım ihtiyacının olup olmayacağına karar verirler.

Çünkü bu kayıt sistemi; Tablolarda Tarım, Hanehalkı ve kamu dışındaki tüm sektörlerden anketler yardımı ile derlenecek veriler için uygulanacak anketlerin örneklem  tasarımlarında kullanılacaktır.

3- Tarım Sayımı. Bu sayım da tablolarda  ülke Tarımına ve Su Kaynaklarına  ilişkin verilerin derleneceği anketlerin örneklem tasarımında kullanılacaktır.

4- Kamu, Sivil toplum Kurum ve Kuruluşlarına yönelik anket çalışmaları.

5- Ithalat ve İhracat verilerinin çeşitli sınıflamalar altında sınıflandırılması.

6- Ülkeye giriş/çıkışlarda ziyaretçilere uygulanacak anketler.

7- Input / Output Tablolarının kaç sektör için hazırlanmak istendiği belirlendikten sonra İşyerlerini bu sektörler altında ekonomik faaliyetlerine göre sınıflandırmak.

8- Tüm Sayımlar ve  Anketlerde kullanılacak Soru Formlarının hazırlanması ve basılarak çoğaltılması.

9- Sayım ve Anketlerle derlenecek verilerin bilgisayar ortamına aktarılması için gerekli yazılımların yapılması.

10- Sayım ve Anket çalışmalarında anketör ve kontrolörler  için kullanılacak açıklama el kitaplarının hazırlanması ve  basılarak çoğaltılması.

11- Sayımlar ve Anket çalışmalarında kullanılacak anketör ve kontrolörlerin belirlenmesi ve eğitilmesi.

12- Veri setlerinde değerlendirme yapacak personelin belirlenmesi ve eğitimi.

13- Tabloları oluşturacak personelin belirlenmesi ve eğitimi.

Görüldüğü gibi ülke ekonomileri için oluşturulacak input/Output Tablolarında son derece geniş bir zaman dilimine ihtiyaç var  ve bir o kadar da zahmetli çalışmalar gerekmektedir. Hele kktc gibi sınırlı istatistik verilerinin olduğu bir ülkede eksik  verileri derlemek için yüksek oranda finansmana ve enerjiye ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca bu çalışmalar  için de Tecrübe çok önemlidir.

Hükümetimiz ve İstatistik Kurumu yetkilileri için umarım yukarda anlatmaya çalıştığım  şeyler  bir anlam ifade eder ve  bu hususta gerekli çalışmalara yönelik  kararlar zaman geçirilmeden üretilir. Bir nüfus sayımı yapıp gerekli verilere ulaşmak için 8,9 aylık bir hazırlık ve  en az 7,8 aylık da veri girişi ve analizler için olmak üzere toplamda 16,17 aylık bir zamana ihtiyaç duyulmaktadır. Tablolar için yapılacak diğer çalışmalar da eş zamanlı yapılırsa söz konusu tablolar 3 yıl gibi bir süre sonra hazır olabilecektir.

Hükümet ve İstatistik Kurumu yetkililerine."