Sebze- meyvede hep üretici ile tüketici kaybedecek, hep aracılar mı kazanacak?
05/02/2022
Ali Baturay
Sebze- meyvenin aşırı pahalı olmasının, dört- beş aracı tüccarın/ toptancının aşırı kâr koymasından kaynaklandığı iddiasını mutlaka duymuşsunuzdur.
Yıllardır aynı şey söyleniyor, şu sıralar fiyatlar yine çok yüksek olduğu için bu şikayetler yine arttı…
Üretici, “Bizden ucuz alınıp, fahiş fiyata satılıyor” diyor.
Tüketici, “Sebze- meyve neden bu kadar pahalı? Hade ithal ürünler pahalı, ülkemizde üretilen sebze- meyvenin fiyatı neden bu kadar yüksek?” diye soruyor.
Sebze- meyveyi üreticiden satın alıp, marketlere, manavlara dağıtan aracılar fiyatı şişiriyormuş…
Bu bir şehir efsanesi mi yoksa gerçek mi?
Eğer bu bir gerçekse Ekonomi Bakanlıkları, yıllardır neden buna bakmıyor, engel olmuyor?
Yıllardır “serbest piyasa ekonomisi” diyerek mi üretici ile tüketicinin kaybetmesine, aracıların kazanmasına izin veriliyor?
Eğer bu bir şehir efsanesi değilse ve gerçekse (ki gerçek olduğunu defalarca üreticiler söyledi), en azından her şeyin çok pahalı olduğu bu ekonomik kriz günlerinde hükümet edenler bu duruma bakamaz mı?
İnsanlar alışveriş yapamaz, evine yiyecek götüremez haldeyken neden birileri haksız, fazladan kazanç elde etsin?
Üretici, “Yıllardır fiyatının ne olacağını bilmeden üretim yapıyoruz. Ürünümüzü gözümüz kapalı tüccara veririz, alıp giderler” diyor.
E peki bu düzen hep böyle mi gidecek?
Kimi kesimler bu yüzden üretimi bırakmış, kimleri de kendi ürettiğini kendi satmanın peşine düşmüş ama o da o kadar kolay değilmiş… Çünkü yıllardır acayip bir düzen kurulmuş…
Aracılar büyük ihalelere katılıyormuş, kendilerini, “maksimum geliri ihalelerden almaya ayarlıyormuş” piyasayı da pahalı ediyorlarmış…
Toptancılar, zaman zaman ürün için, örneğin domates için suni fiyat yükseltme yapar, ardından da hükümet yetkililerine koşup, “Fiyat yükseliyor, böyle giderse daha da yükselecek. Kazandığımız ihalelerde zor durumda kalacağız. İzin verin ithal ürün getirelim” diyorlarmış…
Yönetenleri korkutup ve aldatıp o izni de koparıyorlarmış, ürünü Türkiye’den getiriyorlar ama aslında ihaleyi kazandıkları yerlere, örneğin askere veya otellere yine yerel ürünleri veriyorlar, Türkiye’den çok ucuza aldıkları ürünü de yine piyasada yüksek fiyata satıyorlarmış.
Hatta Türkiye’den gelen ürün daha gösterişli olduğu için otellere, restoranlara gidip “bakın güzel yeni ürün geldi” deyip yine yüksek fiyata satmanın yeni pazarlıklarını yapıyorlarmış…
Bunları ben uydurmuyorum, üreticiler söylüyor…
Peki bunları herkes bildiğine göre neden değişmiyor bu durum?
Kim bakacak bu işe, kim bulacak bunun çaresini?
Böyle anlatılıp durulacak mı bu konu?
“Toptancılar ne yapıyor, gerçekten suni fiyatlarla haksız kazanç elde ediyor mu?”, “Ürün üreticiden kaça alınıp kaça satılıyor?”, “Üretici ile tüketicinin hakkı yeniliyor mu?”, “Türkiye’den gelen ürün nasıl, kime satılıyor?” sorularının cevabını aramıyor mu bu ülkeyi yönetenler?
Bunları araştıramaz, bakamaz mı ülke yöneticileri, denetleyemez mi?
Hep söylenen bir söz var; “Hal Yasası çıkacak bu sorunlar bitecek” diye.
Çok da emin değilim denetimin olmadığı, yasaların pek dikkate alınmadığı bu ülkede Hal Yasası çare olur mu ama gerçekten çare olacaksa da bu Hal Yasası bir türlü çıkmak bilmiyor.
Yıllardır Hal Yasası’nın çıkmasını bekliyoruz, aynen Kamu Reformu Yasası’nı, Belediyeler Reformu’nu ve daha birçok hayati tedbiri beklediğimiz gibi…
Aynı şeyleri tekrar edip duruyoruz, hiçbir şey değişmiyor….
- Bu bir veda yazısıdır
- Ülkede tahmin edilenden daha çok zor durumda insan ve işletme var…
- Zor durumdaki vatandaşa dokunacak ve erken sonuç verecek tedbirler alınmalıdır
- Yerel seçimler, aynı zamanda UBP’nin UBP’yle mücadelesi olacak gibi
- Trafiğe çıkan herkes ölüm tehlikesi altındadır
- Mahkûm ve tutuklu aileleri, yeni cezaevindeki eksikliklerden şikayetçi
- Velev ki KIB-TEK’te sorunlar 2023’te bitecek, peki yaratılan enkazın hesabını kim verecek?
- Dev bir krizle mücadele eden esnafa, minicik bir ekonomik paket geliyormuş
- KIB-TEK’teki gelişmeleri kanıksamayın, birkaç yıldır yaşananlar olağan değildir
- Hak ihlallerini herkes biliyor, görüyor ama yasalar çalıştırılmıyor…
- TÜM YAZILARI için tıklayınız