Tarih Kokan Büyük Han

ads ads ads ads
03/01/2018

ads
Tarih Kokan Büyük Han

2018 in yeni haftasında,Kıbrısa ait tarihi değerlerinden biri Büyük Han ın bu zamana kadar gelişi ve bu değerlerin nasıl korunup,restore edilmesi hakkında bilgileri ele almak istedim.Eminim bilmiş olduğumuz bu değerler hakkında detaylı bilgi almak sizin de hoşunuza gidecek.

Mekanımızı inceleyip,analiz ettiğimizde;ilk ve ikinci katlarda bulunan kapalı,açık ve yarı açık mekanlar bulunmakta.Ve bu mekanların kullanılmış olan ışıklandırmasından mobilyasına kadar her ürün mekanın kullanılış amacına göre düzenlenmiştir.

Tarihi kraliçemiz iki kat ve iç bahçesi ile dillere destan güzelliğini sergiliyor.Fakat mekan tanımını yapmaya gelecek olursak;38 adet zemin kat,40 adet ikinci kat ile beraberinde iç bahçede bulunmakta olan mescit beraberinde  78 odaya ev sahipliği yapan yapımıza kraliçe demek pek de yanlış bir tabir olmaz.Mekan da Osmanlı mimarisine ait olan kemerler,karşılarında bulunan odalar ile mekanın iç tasarımına eşlik etmektedir,zengin görünüm elde etmesinde etkili olan bu kemerler,yıllardır gücünü ,tarihi değerini koruyup;bizlere kadar tarih kokusunu getirmiş.Tarihi dokunun içerisinde,Kıbrısa özgü el işçiliğinin,simgelerinin satışa sunularak ticarethane olması,tarih kokusuna kekremsi bir tat vermemiştir.

1.KAT: Geleneksel el sanatı,yemek,,berber,antikacı,yemek ve kahvehane,dövme,kitapçı,hediyelik eşya,servis alanı şeklinde odalarında yerleşmeleri bulunmaktadır.

2.KAT:Baharat dükkanı,,resim galerisi,doğal ürünler,mozaik,,fotoğraf,bal kabağı,seramik,antikacı,deri,ahşap,dövme ve rasta,geleneksel el sanatı şeklinde odalara ev konukluğu yapmaktadır.

Büyük Hanın en son kazandığı işlev sonucunda;kendisine,çevresine ve Kıbrıs a olan ekonomik-sosyal açıdan katkısı paha biçilemez.Binamızın içine almaya kabul görüp;açmış olduğu çift cephe kapıları sayesinde;sokağın kullanım potansiyelini oldukça arttırmış olduğu gözle görülür bir gerçektir.İnsanların Büyük Han ile beraberinde çevresinde oturup,alış veriş yapıp; sosyal faaliyet sağlanılabilecek bir tarihi alan oluşturmuş,Girne kapının namı ,tüm Kıbrıs da yankı uyandırmıştır.

               

Adı gibi kendine ve halkına olan Büyük faydaları,onu Kıbrıs ın tarih değeri olmanın dışında,ilgi odağı olmasını sağlayan sebebidir.

Peki bu kadar yıllık tarihi bina kendisini nasıl oldu da bu yıllara kadar,bu kadar muazzam atmayı başarabildi? Gelin onu da ele alalım,kültür değerimizden biri hakkında azda olsa  bilgi edinmekten zarar gelmez nede olsa.

Hanın kapatılmış bir alan olmasının tercih edilmeyip,aktif kullanılması,kullanıcıların tarihi değerlerine önem verip,ellerinden geldiği düzeyde tadilat yapmaları başlıca etkenler arasından ilk sıralara erişebilir.Çünkü;tarihi değerlerine bu kadar düşkün olan nadir toplumlardan,bireylerden birisiyiz.Bunun yanında yapıyı strüktür  elemanlarını incelediğimizde; kemerlerin ,avlunun ortasındaki mermer sütunlar, üzerine yapılmış mescidi tutan sütunların da başka bir yapıdan alınmış olunması muhtemeldir.Bu durum da şöyle söyleyebiliriz;yapımızın uğradığı zor dönemler sonucunda,başarılı restoreler geçirmesi ve halkımızın tarihi değerlerini,oluşan hasarlara müdahale ederek bugünlere kadar pırıl pırıl şekilde gelmesini sağlamıştır.

Kraliçemizin esnaf ve ürünleri;binaya olan katılım oranında artışı sağlamıştır.Ve esnafların ciddi gelir beklemeyerek,tek yegane amaçları sanatlarını otantik ortamda sergilemektir.Aynı zaman da esnaflar,eğitim vermek için zaman zaman belirli günler ayarlamaktadırlar.

Kraliçemiz;Evde iş yapması yerine kadınlara ,evde oturup sıkılmak yerine emeklilerimize; çalışma hayatlarına devam etmesinde katkı sağlıyor.Öğrencilerin,turistlerin,askerlerin,iş molalarında yakın çevrede bulunanların gelmesi ile turizime,ekonomiye katkı sağlıyor.

Büyük Han hakkında daha kapsamlı bilgi edinmek isterseniz;tojdac dergisinde Hasan ALTAN röportajına göz gezdirebilirsiniz.

Genel olarak yapılarda  restorasyon nasıl yapılmalı, nelere dikkat edilmeli konusunda ise söylemem gerekenler var.Çünkü;bilinçsiz yapılan restorasyon,yapıyı ayakta tutmak yerine,daha hızlı tarihi değerlerini yok etmeye sebebiyet verebilir.

Restorasyona başlamadan önce,süreci bölümlere ayırmalıyız ki;işlemimiz programlı,hızlı bir şekilde tamamlansın.Bölümlere ;planlama evresi,tasarım evresi,yürütme evresi olarak ayıralım.Planlama yaparken yapıya dair ön değerlendirme yapmalıyız.Yani yapının arkeolojik,tarihi değerlerini incelemeliyiz.Yapının tüm malzemelerini,sistemlerini,fonksiyonunu belirleyip,analiz etmeliyiz ve sonunda maliyete dair tahmini bütçe belirlemeliyiz.

Tasarım evresinde ise;önerilen müdahalenin etkisini,yapılması gereken değişiklikleri kapsamlı şekilde ve hangi yöntemlerin en uygun olacağı şekilde kararları,sonuçlara bağlamak gerekmektedir.

Son bölümümüz olan yürütme işi ise;daha çok ihale,inşaat sözleşmesi ve görevlendirme işlemlerine girmektedir.

Aldığımız,alacağımız restorasyon işinde,yapının en aktif kullanılan birincil mekanların (oturma,yatma,mutfak bölümleri)restorasyonu,ikincil mekanların(wc,depo,servis alanı vb.) restorasyonundan öncelikli ele almalıyız.Yapılacak olan analizler sırasında,tahribatı en aza indirgeyip,bu analizi yapacak ustalardan,alanında en iyi olanı tercih etmelisiniz.Yapının  strüktüel ,dekoratif elemanlarından tarihi simgeleyen merdivenleri ,korunması gereken en önemli eleman olarak görmemiz gerekiyor. Daha sonra öncelik sıramız,yapıyı oluşturan sütrüktüel elemanlar ve onu takip eden dekoratif elemanlar olmalı ki yapı kendi kimliğinden çıkmasın.

Lütfen unutmamamız gereken bu tarihi değerlerimizi,görmezden gelmeyelim ve bu değerleri yaşatıp gelecek değerlere aktarmaya katkıda bulunalım.Tarihi değerlerimiz bizim kimliğimizdir ve kimliksiz bir görünüm sergilemek istemezsiniz sanırım. Tarih kokan alanlardan biri olan bu Kıbrıs Lefkoşa-Girne Kapıya gidip Kraliçemizi bir kez daha ziyaret edin.Belki bu sefer tarih,sanat  kokusunu,büyülü otantik ortam da daha iyi hissedebilirsiniz.

03/01/2018 11:54
Bu habere tepkiniz:
Habersiz kalmamak için Telegram kanalımıza katılın
ad
ad
TAGS: büyük han, ipek söylemez
MANŞETLER

HK KÜLTÜR SANAT

© 2024 Haber Kıbrıs Medya Danışmanlık ve Matbaacılık Ltd.