Elektrikte dönen dolaplar ve yanıtsız sorular

ads ads ads ads
10/08/2022

ads

Mehmet Hasgüler Mehmet Hasgüler


Kıb-Tek, memleketimizin stratejik kurumlarının başında gelir. Peki en stratejik kurumumuzu yönetenler neyi beceremiyor da biz aylardır elektrik kesintilerine mahkum oluyoruz ve bu yüzden canımız yanıyor?

Elbette sorunların başında kurumun yedi kocalı Hürmüz gibi bakanlıktan bakanlığa dolaşması geliyor. Gerçekte bağlı olması gereken yer Ekonomi ve Enerji Bakanlığı ama mevcut bakanın akıl almaz uygulamaları ve icraatları sonucunda Maliye Bakanlığı’na bağlandı. Orada da hepimizin bildiği kriz yaşandı ve kurum Başbakanlık’a bağlandı.

Kıb-Tek’in en büyük talihsizliklerinden birisi de çıktığı ihalelelerin hacminin “ballı” oluşu tabii. Bu alengirli durumun birçok siyasinin ağzını sulandırdığı kesin ama bu yazıda konumuz bu değil. Bu hafta kesintilerin “teknik” sebepleri üzerinde durmak istiyorum.

Hepimizin asabını bozan ve kimilerimize maddi kayıplar yaşatan kesintilerin bilinen sebeplerinden birincisi ihaleye zamanında çıkılmamış olması. Öyle ki sözde Mayıs 2022’de son fuel-oil yakıt gemisi gelecek ve enerji alım ihalesi sona erecekti. Normalde bir yıl önce başlayıp ne zaman biteceği belli olan ihalenin yenilenmesi için gerekli teknik şartname vesaire gibi yeni ihale çalışmalarının önceden hazır edilmesi, ocak, şubat, bilemediniz mart ayında da yeni ihaleye çıkılması gerekmez miydi? Bu yapılmadı ve göz göre göre kurumun ve tabii tüm KKTC ahalisinin -üstelik elektrik ihtiyacının ve tüketiminin tavan yaptığı yaz aylarında- enerji sıkıntısı yaşamasına yol verildi.

Şimdi sormak lazım… 2014 yılından beridir aşağı yukarı aynı teknik şartları hazırlanarak uygulanagelen ihaleyi kim, neden hazırlamadı? Sorulduğunda teknik şartnameyi kurumun mühendisleri hazırlıyor deniliyor. Hade diyelim mühendisler “kızıl komünist” ve ülkesinin bilerek batmasını, elektriksiz kalmasını ve rezil olmasını istiyorlar. Peki hiç de komünist olmayan Kıb-Tek yöneticileri, kurumun bağlı olduğu bakanlık yetkilileri niye harekete geçmedi?

Bu soruların peşine düşmek hem basının hem de bu işin siyasi riskini alan başbakanın görevidir. Başbakanın görevidir çünkü turizm gelirlerini arttırmaya çalışan bir ülkede yaz boyunca elektrik kesintilerine yol açan böyle bir ihmalkarlık tek kelimeyle sabotajdır.

Bu sabotajın bir de mali boyutu var elbette. Sonuçta ihale yenilenmedi ama ihtiyacı karşılamasa da elektrik üretimi devam ediyor ve fuel-oil şart. İşin ilginç tarafı ihale yapılmadığı için bugün getirilen fuel-oil’in navlunu 2021 yılına göre neredeyse iki katına mal edilmiş. 2021’de metrik ton başına 34 dolar olan navlun değeri şu anda 61,75 dolar olmuş. 200 bin metrik tonluk “ihalenin” rantını hesaplamayı da bu krizi çözmekle sorumlu olanlara bırakalım.

İşin “teknik” kısmıyla ilgili birkaç sorum daha var, belki bir cevaplayan çıkar. Bugün hala bakım ve tamir amaçlı bekleyen 2 ve 7 nolu makinelerin durumu ne oldu? Hatırlayanlar olacaktır, 2021 yılında bakım ve tamir için açılan ihale Makine Mühendisleri Odası’nın tepkisiyle iptal edilmişti. Dolayısıyla bu iki makine enerji üretimi açısından devre dışı kalmış durumda. Akıbetleri nedir? Ayrıca 8 nolu dizel santralin ve 6 nolu makinenin de arızalanıp devre dışı kaldığı iddia ediliyor. Bu doğru mu?

Bunlar acilen cevap isteyen sorulardır ve hem kurumun hem de Makine Mühendisleri Odası’nın kamuoyunu bilgilendirmesi gereklidir.

Aslında pek üzerinde durulmayan dikkat çekici bir başka gelişme de yaşananları Kıb-Tek’in zarar etmesine bağlayanların seslerini yükseltmeleri. Bu seslerin kaynağının, kurumun zayıflatmak ve belli görevlerini özelleştirmek isteyen sollu-sağlı simsarlar olduğunu sanırım bilmeyen yoktur. Yıllardır kurumda örgütlü sendika El-Sen de Kıb-Tek’in bilinçli ve kasıtlı zarara uğratıldığını söylüyor. Bu manzara bana 1980’lerde Türkiye’de özelleştirmeye zemin hazırlansın diye bilerek zarar ettirilen kamu şirketlerini hatırlattı. Türkiye’de tutmuştu bu hamle, bakalım bizde neler olacak?

Keşke bunları konuşmak yerine fuel-oil’in çok eski ve çevre düşmanı bir elektrik üretme yakıtı olduğunu konuşabilseydik. Bir an önce doğalgaz enerjisiyle elektrik üretmenin yolunu bulmaktan, Kıb-Tek’in güneş panelleriyle elektrik üretme işini üstlenip herkese eşit koşullarda ve ekonomik enerji sağlaması gerektiğinden söz edebilseydik.

Bunlar şimdilik bize uzak meseleler ama onlara da sıra gelecek emin olun. Önümüzde devasa bir enkaz var ama bu topraklarda bu enkazı kaldıracak birikim de var. Bundan kimsenin şüphesi olmasın.

10/08/2022 08:26
Bu habere tepkiniz:
Habersiz kalmamak için Telegram kanalımıza katılın
ad
ad
TAGS: mehmet hasgüler
MANŞETLER

HK Mehmet Hasgüler

© 2024 Haber Kıbrıs Medya Danışmanlık ve Matbaacılık Ltd.