2017 yılında Malta’daki siyasilerin yolsuzlukla ve organize suçla ne kadar iç içe olduklarını, keşfeden ve bununla ilgili yazılar yazan bir kadın gazeteci katledildi.

Evinin önünden bankaya gitmek için bindiği arabası, yerleştirilen bir bombayla havaya uçtu. Bu suikast sonucu da bu gazeteci öldürüldü.

Gazetecinin adı Daphne Caruana Galizia idi.

Yazıları ve bloğu son derece popülerdi ve yazdıkları çoğunlukla Malta’daki siyasiler, Malta’daki Sanal Bahis şirketleri ve organize suç yapıları arasındaki ilişkilerdi. Bu nedenle de öldürüldü.

Daphne’nn hikayesini okumak isteyenler için internette çok fazla malzeme vardır. Onları okuduğunuzda gerçeklere ulaşmak için neler yapıldığını, onları ifşa etmek için nelere göğüs gerildiğini ve nasıl bir bedel ödendiğini da görürsünüz. Bir vakıf oluşturuldu ve yolsuzlukla mücadele konusunda kendine bir misyon edindi.

Dün Britanya Yüksek Komiserliği’nin daveti ile açık istihbarat kaynaklarının araştrmacı gazetecilikte kullanılması ile ilgili bir Workshop’a davetliydim bazı meslektaşlarımla birlikte. Workhop’un Türkçe meali Çalıştay’dır biliyorum ama o kadar sulandırdık ki bu ismi kullanınca anlatacağım etkinliğinde sulanacağını düşünerek her defasında vazgeçiyorum. 

Workshop’ta bize tecrübelerini anlatan ve çok güzel araştırma yöntemleri gösteren kişi işte Daphne Caruana Galizia’nın oğlu, araştırmacı gazeteci Matthew Caruana Galizia idi.

Matthew, annesinin, birlikte Panama Papers üzerinde çalıştıkları sırada, bankaya gitmek için yanından ayrıldığını ve evin önündeki arabaya bindiği sırada bir patlamayla hayatını kaybettiğini anlattı. Sonra suikastı çözmek için yoğun bir araştırmacı gazetecilik faaliyeti yürüttüklerini sonra da failin bulunduğunu söyledi.

Matthew Caruana Galizia, bunları anlatırken, 500 Bin nüfuslu Malta’daki siyasi, sosyal ve kriminal durumu özetledi. Türkçe konuşuyor olsa, bizden biri bizim memleketi anlatıyor diye yemin edecektim resmen.

Bahisler, kara paralar, kripto paraların el değiştirme şekli. Rüşvetin yolculukları, rüşvet vermenin ve almanın yöntemleri. Paraların nasıl buhar olduğunu onra aniden bir başka yerde birden bire ortaya çıktığı.

Ha tabi bu sitemlerin açıkları ve nasıl bulunacağı. Siyasiler ile şirketlerin ve bunların karanlık hissedarlarının ne şekilde ilişkili olduklarının ispat edilebileceği ile ilgili yöntem ve tüyolar, dünkü iki saatin içerisinde bilgi dağarcığımıza intikal etmiş oldu. Daha da ötesi sürekli gelişen yöntemlerle ilgili uluslararası bir araştırmacı gazeteciler topluluğu içerisine adım atmış olduk.

Çevre aktivisti, barış aktivisti, hayvan hakları aktivisti gibi kavramlar duymuştum ama kendine Anti-Corruption Activist, yani Yolsuzlukla Mücadele Aktivisti diye bir kavram duymamıştım.

Tam da Kudret Özersay’a ne diyeceğimizi, onu nasıl tanımlayabileceğimizi düşünürken bu iyi geldi. Şu andaki faaliyetleri bakımından ne siyasetçidir ne de akademisyen. Yolsuzlukla Mücadele Aktivisti Kudret Özersay. Evet bu oturdu sanki. 

Neyse konuya gelelim. AB üyesi Malta bu konuda uluslararası ilgi çekebilecek ve bir gazetecinin öldürülmesine kadar gidecek bir ülke ise, sıfır standart, kimin eli kimin cebinde olduğu pek net olmayan, uluslararası çöp alanı halindeki Kuzey Kıbrıs’ı yolsuzluk skalasında nereye oturtacağımızı bilemedim.

Hep Malta ile mukayese ediyoruz ya, böyle de mukayese edelim bakalım.